Gold Jewellery: સોનું રોકાણકારો અને મહિલાઓ માટે ખાસ છે. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં સોનું પરંપરાગત રીતે પ્રચલિત ધાતુ છે. સોનાના આભૂષણોથી લઈને સોનાના સિક્કા, બિસ્કિટ બાર, અવારનવાર ખરીદતા આવ્યા છીએ. થોડા દિવસોમાં સમગ્ર ભારતમાં અક્ષય તૃતીયાની ઉજવણી થવાની છે. આ સમયગાળા દરમિયાન સોનાની ખરીદી પણ ઘણી છે. તમે ભારતમાં ધનતેરસથી લઈને લગ્ન વગેરે પ્રસંગોએ સોનાના ઘરેણાં અને અન્ય સ્વરૂપોમાં સોનું ખરીદો છો. આવી સ્થિતિમાં તમારે જાણવું જરૂરી છે કે તમે જે સોનું ખરીદી રહ્યા છો તે દર્શાવેલ ગુણવત્તાનું છે કે નહીં, તે શુદ્ધ છે કે નહીં.
કેરેટનું ગણિત શું છે?
તમારે જાણવું જ જોઈએ કે સોનાની શુદ્ધતા કેરેટમાં માપવામાં આવે છે જે “kt” અથવા “k” દ્વારા સૂચવવામાં આવે છે. 24 કેરેટ સોનું સૌથી શુદ્ધ છે એટલે કે તેમાં 99.9 ટકા સોનું છે. પરંતુ સોનું એટલું નરમ હોય છે કે જ્વેલરી બનાવવા માટે તેમાં કેટલીક અન્ય ધાતુઓ મિક્સ કરવામાં આવે છે. એટલે કે 18k સોનામાં સોનાના 18 ભાગ અને અન્ય કોઈપણ ધાતુના 6 ભાગ હશે. પછી તે 75 ટકા શુદ્ધ સોનું બની જશે.
24 કેરેટ - 99.9% શુદ્ધ સોનું (999), 22 K - 91.7% શુદ્ધ સોનું (917), 18 K - 75% શુદ્ધ સોનું (750), 14 K - 58.3% શુદ્ધ સોનું (583), 10 K - 41.7% શુદ્ધ સોનું (417).
સોનાના દાગીના પર કેરેટ મૂલ્ય 24k માટે "999", 22k માટે "917" વગેરે છે.
વિનેગર ટેસ્ટ- સોનાની શુદ્ધતા ચકાસવા માટે તમારે તમારા સોનાના ટુકડા પર વિનેગરના થોડા ટીપાં નાખવાની જરૂર છે. જો તેનો રંગ બદલાય છે તો તે અશુદ્ધ છે અને જો તે ના બદલાય તો તે શુદ્ધ છે.
મેગ્નેટ ટેસ્ટ- મેગ્નેટ ટેસ્ટ એ સોનાની શુદ્ધતા તપાસવાનો સૌથી સરળ રસ્તો છે. અન્ય ઘણી ધાતુઓમાં ચુંબકીય ગુણધર્મો હોય છે જ્યારે સોનું એ બિન-પ્રતિક્રિયાશીલ બિન-ચુંબકીય ધાતુ છે. જો તમે ચુંબક પાસે વાસ્તવિક સોનું રાખો છો, તો તમને કોઈ ફેરફાર દેખાશે નહીં. મુથુટ ફાઇનાન્સ અનુસાર સોનાની શુદ્ધતા ચકાસવા માટે તેને ચુંબક પાસે રાખો. જો તે ચુંબક તરફ આકર્ષાય છે તો તેનો અર્થ એ છે કે સોનું શુદ્ધ નથી અથવા ઓછા કેરેટનું છે.
એસિડ ટેસ્ટ- એસિડ ટેસ્ટ એ સોનાની શુદ્ધતા ચકાસવા માટે સૌથી વિશ્વસનીય પદ્ધતિઓમાંથી એક માનવામાં આવે છે. આ માટે હાઇડ્રોક્લોરિક એસિડ અને નાઈટ્રિક એસિડ કીટ લેવાની રહેશે. એક મોટો પથ્થર પણ જોઈએ. હવે સોનાને પથ્થર પર ઘસો અને તેમાં એસિડ ઉમેરો. જો સોના સિવાય અન્ય કોઈ ધાતુ હોય તો તે તેમાં સરળતાથી ઓગળી જાય છે.
ફ્લોટિંગ ટેસ્ટ- તમારે જાણવું જ જોઈએ કે સોનું પાણીમાં તરતું નથી. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે સોનાના અણુઓ એકબીજા સાથે ચોંટી જાય છે, જેના કારણે તેની ઘનતા વધે છે. જો કે, જો તમારા સોનામાં બીજી કોઈ ધાતુ ભળી જશે તો તે તરતા લાગશે.
હોલમાર્ક લોગો- સોનું શુદ્ધ છે કે નહીં તે તપાસવાનો સૌથી સહેલો રસ્તો હોલમાર્ક જોવાનો છે. હોલમાર્ક એ સોનાની જ્વેલરી પર મૂકેલું સરકારી ચિહ્ન છે જે સ્ટેમ્પ જેવું છે. આ સામાન્ય રીતે જ્વેલરીની પાછળની બાજુએ હોય છે. જે જ્વેલરી હોલમાર્ક ન હોય તે ન ખરીદવી તે વધુ સારું છે. હોલમાર્ક એ પ્રમાણપત્રનો એક પ્રકાર છે જે BIS એટલે કે બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ દ્વારા જારી કરવામાં આવે છે.
