Petrol-Diesel GST: કેન્દ્રીય મંત્રી હરદીપ સિંહ પુરીને ફરીથી પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયની જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે. મંત્રાલયનો કાર્યભાર સંભાળતાની સાથે જ પુરીએ કહ્યું કે તેઓ પેટ્રોલ, ડીઝલ અને કુદરતી ગેસ જેવી ચીજવસ્તુઓને જીએસટીના દાયરામાં લાવવાનું વિચારી રહ્યા છે. જો આમ થશે તો લોકોને ઈંધણના મોંઘા ભાવમાંથી રાહત મળવાની આશા છે. આ પહેલીવાર નથી જ્યારે પુરીએ પેટ્રોલ અને ડીઝલને GSTના દાયરામાં લાવવાનો આગ્રહ કર્યો હોય. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં કહ્યું હતું કે તેના અમલીકરણથી લોકોને ફાયદો થશે.
જો કે, પુરીએ અગાઉ ટાંક્યું હતું કે રાજ્યોએ પેટ્રોલ અને ડીઝલને GST હેઠળ લાવવા માટે સંમત થવું પડશે, જેના માટે બળતણ અને દારૂ આવકના મુખ્ય સ્ત્રોત છે. જો હાલની ટેક્સ સિસ્ટમ નાબૂદ કરીને પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર GST લાગુ કરવામાં આવે તો તેની કિંમતોમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થઈ શકે છે. ચાલો તમને જણાવીએ કે જો પેટ્રોલ અને ડીઝલને GSTના દાયરામાં લાવવામાં આવે તો તેમની કિંમતો કેટલી ઘટી શકે છે.
ઇંધણની કિંમતોના 50% કરતા વધુ ટેક્સ છે
હાલમાં પેટ્રોલની છૂટક કિંમતમાં કેન્દ્ર અને રાજ્યના ટેક્સનો હિસ્સો લગભગ 55 ટકા છે. જો દિલ્હીની વાત કરીએ તો અહીં પેટ્રોલની કિંમત 94.72 રૂપિયા પ્રતિ લીટર છે. ઈન્ડિયન ઓઈલ કોર્પોરેશનની વેબસાઈટ મુજબ દિલ્હીમાં પેટ્રોલિયમ કંપની પાસેથી ડીલરને મળેલા પેટ્રોલની કિંમત 55.66 રૂપિયા પ્રતિ લીટર છે. જેમાં રૂ. 19.90 એક્સાઇઝ ડ્યુટી, રૂ. 3.77 ડીલર કમિશન અને રૂ. 15.39 વેટ વસૂલવામાં આવે છે. આ રીતે, જ્યારે તે ગ્રાહકો સુધી પહોંચે છે, ત્યારે 55.66 રૂપિયાનું પેટ્રોલ 94.72 રૂપિયા પ્રતિ લિટર થઈ જાય છે. તેવી જ રીતે ડીઝલના ભાવમાં પણ ઘટાડો થઈ શકે છે.
GST લાગૂ થતાં ભાવ ઘટશે
હાલમાં, GSTમાં ટેક્સને ચાર સ્લેબમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યો છે - 5 ટકા, 12 ટકા, 18 ટકા અને 28 ટકા. જો ઈંધણને 28 ટકાના સૌથી મોંઘા સ્લેબમાં રાખવામાં આવે તો પણ પેટ્રોલની કિંમત વર્તમાન દર કરતા ઘણી ઓછી હશે. જો આપણે અનુમાન કરીએ તો, જો 55.66 રૂપિયાની ડીલર કિંમત પર 28%ના દરે GST લાદવામાં આવે છે, તો પેટ્રોલની છૂટક કિંમત 72 રૂપિયાની આસપાસ આવી શકે છે. એટલે કે પેટ્રોલની છૂટક કિંમતમાં 22-23 રૂપિયાનો ઘટાડો થઈ શકે છે.
સરકારો એક્સાઇઝ અને વેટમાંથી કમાય છે
જ્યારે કેન્દ્ર સરકાર પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ પર એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાંથી કમાણી કરે છે, ત્યારે રાજ્ય સરકારો વેટ લાદીને તેમની આવકમાં વધારો કરે છે. રાજ્યોમાં વેટના અલગ-અલગ દરોને કારણે પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ પણ રાજ્યો પ્રમાણે બદલાય છે. દિલ્હીમાં પેટ્રોલની છૂટક કિંમતમાં આશરે રૂ. 35નો ટેક્સ સામેલ છે.
આમાં લગભગ 20 રૂપિયા કેન્દ્ર સરકારને જાય છે, જ્યારે રાજ્ય સરકારને લગભગ 10 રૂપિયાની કમાણી થાય છે. ઇંધણની કિંમત પરનો વેટ તમામ રાજ્યોમાં બદલાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, આંધ્ર પ્રદેશમાં 31%, કર્ણાટકમાં 25.92%, મહારાષ્ટ્રમાં 25% અને ઝારખંડમાં પેટ્રોલ પર લગભગ 22% VAT વસૂલવામાં આવે છે. ડીઝલની વાત કરીએ તો આંધ્રપ્રદેશમાં 22%, છત્તીસગઢમાં 23%, ઝારખંડમાં 22% અને મહારાષ્ટ્રમાં 21% VAT છે. તેવી જ રીતે, તે અન્ય રાજ્યોમાં પણ વસૂલવામાં આવે છે.
