કેન્દ્ર હોય કે રાજ્ય સરકાર, સમયાંતરેy નાગરિકો માટે વિવિધ યોજનાઓ લાવતી રહે છે, જે જરૂરિયાતમંદ લોકો માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. આમ તો ઘણી સારી સરકારી યોજનાઓ છે, પરંતુ અસંગઠિત કામદારો માટે ઈ-શ્રમ કાર્ડ શ્રેષ્ઠ છે. ખરેખર, કેન્દ્ર સરકારે અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં કામ કરતા દેશના કરોડો કામદારોના હિતોને ધ્યાનમાં રાખીને ઈ-શ્રમ પોર્ટલ શરૂ કર્યું હતું. તે અસંગઠિત કામદારોનો ડેટાબેઝ છે.
આ પોર્ટલ પર અત્યાર સુધીમાં એક કરોડથી વધુ કામદારોએ પોતાનું રજીસ્ટ્રેશન કરાવ્યું છે. આ પોર્ટલનો મુખ્ય ઉદ્દેશ બાંધકામ કામદારો, સ્થળાંતર કામદારો, ગીગ અને પ્લેટફોર્મ કામદારો, ફેરિયા, ઘરેલું કામદારો અને કૃષિ કામદારોને સામાજિક સુરક્ષા અને કલ્યાણ લાભો આપવાનો છે. દેશભરના કામદારો આ પોર્ટલ દ્વારા તેમના કાર્ડ બનાવી શકે છે અને વિવિધ સરકારી સુવિધાઓનો લાભ લઈ શકે છે.
ઈ-શ્રમ કાર્ડ બનાવવાનો સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે અસંગઠિત કામદારોને PBSBY હેઠળ બે લાખનો અકસ્માત વીમો મળે છે અને તે બિલકુલ મફત છે. શ્રમ અને રોજગાર મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, ઈ-શ્રમ કાર્ડ કટોકટી અને રાષ્ટ્રીય રોગચાળા જેવી પરિસ્થિતિઓમાં અસંગઠિત કામદારો માટે ખૂબ જ ઉપયોગી થશે.
કોઈપણ અસંગઠિત કામદાર ઈ-શ્રમ પોર્ટલ પર પણ પોતાની નોંધણી કરાવી શકે છે અથવા નજીકના CSCની મુલાકાત લઈને પોતાનું રજીસ્ટ્રેશન કરાવી શકે છે. આ પોર્ટલ પર રજીસ્ટ્રેશન બિલકુલ ફ્રી છે, એટલે કે કામદારોએ રજીસ્ટ્રેશન માટે કોઈફી ચૂકવવાની જરૂર નથી
ઈ-શ્રમ પોર્ટલ પર નોંધણી માટે, કામદાર પાસે આધાર નંબર, આધાર લિંક્ડ મોબાઈલ નંબર અને સેવિંગ્સ બેંક એકાઉન્ટ નંબર હોવો જરૂરી છે. આ સિવાય, ફક્ત અસંગઠિત કામદારો જ આ પોર્ટલ પર નોંધણી કરાવી શકે છે, જેમની ઉંમર 16-59 વર્ષની વચ્ચે છે અને જેઓ EPFO/ESIC અથવા NPS (સરકાર દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવેલ) ના સભ્ય નથી. ધ્યાનમાં રાખો કે માત્ર ખેતમજૂરો અને ભૂમિહીન ખેડૂતો જ ઈ-શ્રમ પોર્ટલ પર નોંધણી માટે પાત્ર છે, અન્ય ખેડૂતો નહીં.