ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ ફાટેલી નોટોને લઈને નિયમો બનાવ્યા છે. નિયમો અનુસાર, આને કોઈપણ જાહેર ક્ષેત્રની બેંકમાં બદલી શકાય છે. ફાટેલી નોટો બદલવા માટે કેટલીક શરતો છે. પરંતુ, એવું જરૂરી નથી કે જો તમે 100 રૂપિયાની નોટ બદલવા જાવ તો તેના બદલામાં તમને માત્ર 100 રૂપિયા જ મળે. બદલામાં તમને થોડા રૂપિયા ઓછા પણ મળી શકે છે.
બેંક ફાટેલી નોટો કેમ પાછી લે છે?
આરબીઆઈએ આવી ફાટેલી નોટો બદલવા માટે માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી છે. આ મુજબ, આવી તમામ નોટો જે હજુ સુધી બજારમાં વાપરી શકાય તેવી સ્થિતિમાં નથી તેને ચલણમાંથી પાછી ખેંચી લેવામાં આવે છે અને તેની જગ્યાએ નવી નોટો બજારમાં લાવવામાં આવે છે.
શું વિનિમય માટે કોઈ ફી હશે?
આરબીઆઈના નિયમો અનુસાર, જો તમારી પાસે ફાટેલી નોટ હોય, તો તમે તેને બેંક અથવા આરબીઆઈ ઓફિસમાંથી સરળતાથી બદલી શકો છો. જો કે, નોટ કેટલી ફાટી ગઈ છે તે તેના પર પણ નિર્ભર કરે છે કે નોટ બદલવા માટે બેંક તમારી પાસેથી કોઈ ફી વસૂલશે કે નહીં.
એક સમયે કેટલી નોટો બદલી શકાય છે?
RBI અનુસાર, એક સમયે વધુમાં વધુ 20 નોટો બદલી શકાય છે. તેમની મહત્તમ કિંમત રૂ. 5000 થી વધુ ન હોવી જોઈએ. બેંક તરત જ કાઉન્ટર પર ચુકવણી કરશે. જો વધુ મૂલ્યની નોટો બદલવામાં આવે છે, તો બેંક તેને પ્રાપ્ત કરે છે અને તમારા ખાતામાં પૈસા મૂકે છે. જો 50,000 રૂપિયાથી વધુની નોટો બદલાઈ જાય તો બેંકને થોડો વધુ સમય લાગી શકે છે.
બેંક કઈ નોટો એક્સચેન્જ કરે છે?
બેંક તમારી પાસેથી કોઈપણ પ્રકારની ફાટેલી અથવા ગંદી નોટો પાછી લઈ શકે છે, પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો કે નોટમાં તમામ જરૂરી ફીચર્સ હાજર હોવા જોઈએ. જો કોઈ નોટ સંપૂર્ણપણે બગડી જાય અથવા બળી જાય તો બેંક આવી નોટો પાછી નહીં લે. બેંક એ પણ તપાસે છે કે કોઈ નોટને ઈરાદાપૂર્વક નુકસાન થયું છે કે નહીં.
જો નોટને વધુ નુકસાન થશે તો શું થશે?
ખરાબ રીતે બળી ગયેલી અથવા એકસાથે અટકેલી નોટો પણ બદલી શકાય છે. સામાન્ય બેંકો આવી નોટો બદલવાની ના પાડે છે. આવા કિસ્સામાં, તેને આરબીઆઈ ઓફિસમાં એક્સચેન્જ કરાવવું જોઈએ. અહીં આ નોંધોને અલગ રીતે ગણવામાં આવે છે. તમે તેના માટે પૈસા મેળવી શકો છો. જો કે, તમારે કેટલીક ફી ચૂકવવી પડી શકે છે.
બેંક નોટ બદલવાની ના પાડી શકે નહીં
બેંક તમારી ફાટેલી નોટો બદલવા માટે ક્યારેય ના પાડી શકે નહીં. તમારી પાસે ફાટેલી નોટના હિસ્સા પ્રમાણે બેંક તમને પૈસા પરત કરશે. ક્યારેક ભૂલથી નોટો ફાટી જાય છે અથવા તો જૂની કે ફાટેલી નોટો પણ ફાટી જાય છે. આવા કિસ્સામાં, બેંક આ નોટોને સરળતાથી બદલી દે છે.
તમને 1-20 રૂપિયાના બદલામાં પૂરા પૈસા મળશે
આરબીઆઈના નિયમો અનુસાર, 1 રૂપિયાથી 20 રૂપિયાની નોટોમાં અડધી રકમ આપવાની કોઈ જોગવાઈ નથી, આ નોટોમાં સંપૂર્ણ ચુકવણી કરવામાં આવે છે. બીજી તરફ, 50-500 રૂપિયાની નોટ બદલવા માટે કેટલીક ફી ચૂકવવી પડી શકે છે.
