ભારતને કૃષિપ્રધાન દેશ કહેવામાં આવે છે. અહીંની લગભગ 70 ટકા વસ્તી ખેતી પર નિર્ભર છે. આ પછી પણ દેશના ખેડૂતો પાસે ખેતીલાયક જમીનની કિંમત જાણવાનો કોઈ રસ્તો નથી. ઘણી વખત ખેડૂતોની જમીન સંપાદનના કાયદાકીય વિવાદમાં ફસાઈ જાય છે અને કેટલીકવાર તેઓ જમીનના યોગ્ય ભાવ મેળવી શકતા નથી. પરંતુ હવે ખેડૂતોને આ સમસ્યામાંથી મુક્તિ મળી છે. IIM અમદાવાદે ભારતનો પ્રથમ કૃષિ-જમીન પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ લોન્ચ કર્યો છે.
ખેડૂતોની જમીનની જણાવશે યોગ્ય કિંમત
મળતી માહિતી મુજબ, દેશમાં પ્રથમ વખત ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેનેજમેન્ટ (IIM) અમદાવાદના મિશ્રા સેન્ટર ફોર ફાયનાન્સિયલ માર્કેટ્સ એન્ડ ઇકોનોમીએ ભારતીય કૃષિ જમીન કિંમત સૂચકાંક (ISLPI) તૈયાર કર્યો છે. આ ઇન્ડેક્સ ખેડૂતોને તેમની જમીનની વાસ્તવિક કિંમત જણાવશે. આ ઇન્ડેક્સ ગુરુવારે લોન્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.
IIM અને Sforms India એ તૈયારી કરી
આ ઇન્ડેક્સ વિશ્વસનીય સ્ત્રોત તરીકે કામ કરશે અને ગ્રામીણ અને અર્ધ-શહેરી વિસ્તારોમાં જમીનના ભાવને માપદંડ આપશે. આ ઇન્ડેક્સમાં ડેટા-આધારિત સપોર્ટ જમીનની કિંમતોમાં કામ કરતી ખાનગી પેઢી, એસ્ફાર્મસ ઇન્ડિયા દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવે છે. આ ખેતીની જમીનનું રિયલ એસ્ટેટમાં સંભવિત રૂપાંતર સૂચવે છે.
ખેડૂતોને યોગ્ય ભાવ મળતા નથી
IIM ખાતે રિયલ એસ્ટેટ ફાઇનાન્સના પ્રોજેક્ટ લીડ અને એસોસિએટ પ્રોફેસર પ્રશાંત દાસે ISLPI વિશે જણાવ્યું છે કે હાલમાં ખેતીની જમીનના બદલામાં ખેડૂતોને મળતું વળતર ઘણું ઓછું છે. ખેડૂતોને ખેતીમાંથી ઉપજ સામે 0.5 થી 2 ટકા વળતર મળી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં આ સૂચકાંક ખેડૂતોની ખેતીલાયક જમીનના વેચાણ માટે ખૂબ જ મદદરૂપ સાબિત થશે.
ઇન્ડેક્સ આ રીતે કામ કરશે
ખેડૂતોની જમીનની કિંમત જણાવવા માટે ઈન્ડેક્સમાં ચાર મુખ્ય પરિબળોને ધ્યાનમાં લેવામાં આવ્યા છે. આ પરિબળોમાં નજીકના શહેરથી અંતર, નજીકના એરપોર્ટથી અંતર, આંતરરાષ્ટ્રીય વિમાનમથકની શક્યતાને મુખ્ય રીતે સામેલ કરવામાં આવી છે. જો જમીનમાં સિંચાઈની સુવિધા હશે તો તેની કિંમતમાં 15 ટકાનો વધારો થશે, જ્યારે જમીનમાં ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટની શક્યતા હશે તો તેમાં 20 ટકાનો સુધારો થશે. તેવી જ રીતે, નગરથી દૂર રહેવાથી અંતર દ્વારા કિલોમીટર દીઠ 0.5 ટકાની અસર પડશે.
