કોરોના વાયરસના નવા વેરિયન્ટ નાં કારણે સમગ્ર વિશ્વ ફરી એકવાર ગભરાટમાં છે. કોરોના રોગચાળો ફાટી નીકળ્યાના લગભગ બે વર્ષ પછી, વિશ્વ તેના નવા પ્રકારો સાથે સતત સંઘર્ષ કરી રહ્યું હોય તેવું લાગે છે. અત્યારે આખી દુનિયામાં જે વેરિયન્ટ ડર છે તેનું નામ ઓમિક્રોન છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO)ની એક સમિતિએ કોરોના વાયરસના નવા સ્વરૂપને 'ઓમિક્રોન' નામ આપ્યું છે અને તેને 'અત્યંત ચેપી અને ચિંતાજનક સ્વરૂપ' ગણાવ્યું છે. અગાઉ આ કેટેગરીમાં કોરોના વાયરસનું ડેલ્ટા સ્વરૂપ હતું, જેના કારણે યુરોપ અને અમેરિકાના ઘણા ભાગોમાં લોકોએ મોટા પાયે પોતાનો જીવ ગુમાવ્યો હતો. આ વેરિયન્ટ પર રસી કેટલી અસરકારક છે તેનો અંદાજ લગાવવો પણ મુશ્કેલ છે.
વિશ્વના વિવિધ દેશો નવા સ્વરૂપના ફેલાવાને રોકવા માટે દક્ષિણ આફ્રિકાના દેશોમાંથી મુસાફરી પ્રતિબંધો લાદી રહ્યા છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનની સલાહ પર ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રાઝિલ, કેનેડા, ઈરાન, જાપાન, થાઈલેન્ડ, અમેરિકા, યુરોપિયન યુનિયન દેશો અને બ્રિટન સહિત ઘણા દેશોએ દક્ષિણ આફ્રિકન દેશોની મુસાફરી પર પ્રતિબંધ લગાવ્યો છે. ફ્લાઇટ ઓપરેશન બંધ થયા પછી પણ આ પેટર્ન ફેલાઈ રહી હોવાના પુરાવા છે. બેલ્જિયમ, ઇઝરાયેલ અને હોંગકોંગના પ્રવાસીઓમાં નવા કેસ નોંધાયા છે. કદાચ જર્મનીમાં પણ એક કેસ નોંધાયો છે. દક્ષિણ આફ્રિકાથી આવતા બે વિમાનોમાં 61 મુસાફરો કોવિડ-19થી સંક્રમિત જણાયા બાદ હોલેન્ડના અધિકારીઓ ફરીથી ડિઝાઇનની તપાસ કરી રહ્યા છે.
વાસ્તવિક કારણ હજુ સુધી જાણીતું નથી: ડબ્લ્યુએચઓએ કહ્યું કે ઓમિક્રોનના વાસ્તવિક જોખમો હજુ સુધી સમજી શક્યા નથી, પરંતુ પ્રારંભિક પુરાવા સૂચવે છે કે ફરીથી ચેપનું જોખમ અન્ય ચેપી વેરિયન્ટ કરતાં વધુ છે. આનો અર્થ એ છે કે જે લોકો COVID-19 થી સંક્રમિત થયા છે અને તેમાંથી સાજા થયા છે તે લોકોને ફરીથી ચેપ લાગી શકે છે. જો કે, વર્તમાન રસીઓ તેની સામે ઓછી અસરકારક છે કે કેમ? તે જાણવામાં ઘણો સમય લાગશે. ડબ્લ્યુએચઓ સહિતના તબીબી નિષ્ણાતોએ પેટર્નનો વિગતવાર અભ્યાસ કરવામાં આવે તે પહેલાં વધુ પડતી પ્રતિક્રિયા આપવા સામે ચેતવણી આપી છે. પરંતુ આ વાયરસના કારણે વિશ્વભરમાં 50 લાખથી વધુ લોકોના મોત બાદ લોકો ડરી ગયા છે.
આ પ્રકાર શું છે: આ નવા વેરિઅન્ટનું ઔપચારિક નામ B.1.1.529 છે. દક્ષિણ આફ્રિકાની નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર કોમ્યુનિકેબલ ડિસીઝ (NICD) એ અત્યાર સુધીમાં 22 કેસની પુષ્ટિ કરી છે. તે સૌપ્રથમ દક્ષિણ આફ્રિકામાં જોવા મળ્યો હતો. આ વેરિયન્ટમાં ઘણા પરિવર્તનો છે અને તે વાયરસની કાર્ય કરવાની રીતમાં મોટા ફેરફારો લાવી શકે છે. સંસ્થાએ એમ પણ કહ્યું કે જીનોમિક વિશ્લેષણ ચાલી રહ્યું છે અને વધુ કેસો બહાર આવી શકે છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનની કોવિડ-19 ટેકનિકલ ટીમના વડા મારિયા વાન કારખોવે જણાવ્યું હતું કે આ વેરિયન્ટ દક્ષિણ આફ્રિકામાં મળી આવ્યો હતો અને હાલમાં 100 થી ઓછા જીનોમ સિક્વન્સ ઉપલબ્ધ છે.
ઓમિક્રોન નામ કેવી રીતે પડ્યું: ડબ્લ્યુએચઓ ગ્રીક મૂળાક્ષરોના શબ્દો અનુસાર નવા વેરિયન્ટને નામ આપે છે. ઓમિક્રોન એ ગ્રીક મૂળાક્ષરોનો 15મો શબ્દ છે. WHO એ કોઈપણ વેરિયન્ટને પહેલાના 2 શબ્દનું નામ આપ્યું નથી. આ બંને અવગણવામાં આવેલા શબ્દોને નુ અને Xi નામ આપવામાં આવ્યું છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગના નામ સાથે સામ્યતાના કારણે શી શબ્દ હટાવી દેવામાં આવ્યો છે. તે જ સમયે, નવા ઉચ્ચારને કારણે ન્યૂ (નુ) અવગણવામાં આવ્યું છે.
ઓમિક્રોન વેરિયન્ટ નવ દેશોમાં ફેલાયેલો છે: ઓમિક્રોન વેરિઅન્ટ છેલ્લા ચાર દિવસમાં 8 દેશોમાં પહોંચી ગયું છે. જેમાં દક્ષિણ આફ્રિકા, ઇઝરાયેલ, ઇટાલી, હોંગકોંગ, બોત્સ્વાના, બેલ્જિયમ, જર્મની, ચેક રિપબ્લિક અને યુકેનો સમાવેશ થાય છે. હાલમાં, રાહતની વાત એ છે કે ભારતમાં આ નવા વેરિઅન્ટનો હજુ સુધી કોઈ કેસ નોંધાયો નથી. તેમ છતાં, કેન્દ્રએ તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને સતર્ક રહેવા વિનંતી કરી છે. શનિવારે, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ, આ વેરિઅન્ટના જોખમને સમજીને, એક ઉચ્ચ પ્રોફાઇલ બેઠક પણ લીધી અને અધિકારીઓને આંતરરાષ્ટ્રીય ફ્લાઇટ્સ પર લેવાયેલા નિર્ણયની ફરીથી સમીક્ષા કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો.
ઓમિક્રોન પર રસી: AstraZeneca, Moderna, Novavax અને Pfizer સહિતની કેટલીક દવા કંપનીઓએ જણાવ્યું હતું કે પુનઃડિઝાઇનને અનુરૂપ રસી બનાવવાની યોજના ધરાવે છે. જો કે, ફાઈઝરે એમ પણ કહ્યું છે કે ઓમિક્રોન પર તેની રસી કેટલી અસરકારક રહેશે તે કહી શકાય નહીં. તે જ સમયે, પ્રોફેસર એન્ડ્રુ પોલાર્ડ, ઓક્સફોર્ડ વેક્સિન ગ્રુપના ડિરેક્ટર, આશા વ્યક્ત કરી કે વર્તમાન રસીઓ ઓમિક્રોન ફોર્મથી થતા ગંભીર રોગોને રોકવામાં અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે.