18 જુલાઈથી GST કાઉન્સિલના નિર્ણયના અમલ પછી, ઘણી ખાદ્ય ચીજો મોંઘી થઈ ગઇ. તેમાં લોટ, પનીર અને દહીં જેવી પ્રી-પેકેજ અને લેબલવાળી ખાદ્ય વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે, જેના પર 5 ટકા GST લાગશે. હવે 5,000 રૂપિયાથી વધુ ભાડાવાળા હોસ્પિટલના રૂમ પર પણ GST ચૂકવવો પડશે. આ સિવાય 1,000 રૂપિયા પ્રતિ દિવસથી ઓછા ભાડા પર હોટલના રૂમ પર 12 ટકાના દરે ટેક્સ વસૂલવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. અત્યાર સુધી તેના પર કોઈ ટેક્સ લાગતો નથી.
અમલમાં આવ્યા આ ફેરફારો
કેન્દ્રીય નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણની અધ્યક્ષતામાં મળેલી GST કાઉન્સિલની જૂનના છેલ્લા સપ્તાહમાં મળેલી બેઠકમાં પેકેજ્ડ અને લેબલવાળી (ફ્રોઝન સિવાય) માછલી, દહીં, પનીર, લસ્સી, મધ, સૂકા મખાના, સૂકા સોયાબીન, વટાણા જેવા ઉત્પાદનોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. ઘઉં અને અન્ય અનાજ અને ચોખા પર પાંચ ટકા GST વસૂલવાનો નિર્ણય લેવાયો હતો. આ ફેરફાર આજથી અમલી બન્યો છે.
ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર 5 ટકા GST
બાગડોગરાથી ઉત્તર-પૂર્વીય રાજ્યોની હવાઈ મુસાફરી પર GST મુક્તિ હવે 'અર્થતંત્ર' કલમ સુધી મર્યાદિત રહેશે. RBI, ઈન્સ્યોરન્સ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી, સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા જેવા રેગ્યુલેટરની સેવાઓ સાથે રેસિડેન્શિયલ હાઉસ બિઝનેસ યુનિટ આપવાથી ટેક્સ લાગશે. બેટરીવાળા કે વગરના ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર રાહત 5% GST ચાલુ રહેશે.
કોનો વધ્યો ભાવ?
> પેક્ડ માછલી, દહીં, પનીર, લસ્સી, મધ, સૂકા મખાના, સૂકા સોયાબીન અને વટાણા વગેરે જેવા ઉત્પાદનો. આના પર હવે 5 ટકા GST લાગશે.
> ચેક જારી કરવા માટે બેંકો દ્વારા લેવામાં આવતી ફી પર 18% GST વસૂલવામાં આવશે.
> એટલાસ સહિતના નકશા અને ચાર્ટ પર 12 ટકા જીએસટી લાગશે.
> 1,000 રૂપિયા પ્રતિ દિવસથી ઓછા ભાડાની હોટેલ રૂમ પર 12 ટકા GST.
> હોસ્પિટલમાં 5,000 રૂપિયાથી વધુ ભાડાના રૂમ પર 5 ટકા GST વસૂલવામાં આવશે.
> પ્રિન્ટિંગ/ડ્રોઈંગ ઈંક, ધારદાર છરી, પેપર કટીંગ નાઈફ અને પેન્સિલ શાર્પનર, એલઈડી લેમ્પ, ડ્રોઈંગ અને માર્કિંગ પ્રોડક્ટ્સ પર જીએસટી વધારીને 18 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
> સોલાર વોટર હીટર પર હવે 12 ટકા જીએસટી લાગશે, જે પહેલા 5 ટકા હતો.
> રોડ, બ્રિજ, રેલ્વે, મેટ્રો, વેસ્ટ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ અને સ્મશાનગૃહ માટે જારી કરાયેલા કોન્ટ્રાક્ટ પર હવે 18 ટકા GST લાગશે. તે અત્યાર સુધી 12 ટકા હતો
કઈ વસ્તુઓ થશે સસ્તી?
> માલસામાન અને મુસાફરોના પરિવહન અને રોપવે દ્વારા અવશેષ ખાલી કરાવવાની સર્જરી સાથે જોડાયેલા સાધનો પર GST 12 ટકાથી ઘટાડીને 5 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
> ઇંધણ ખર્ચ સહિત માલસામાનના પરિવહન માટે વપરાતા ટ્રક, વાહનો પર હવે 18 ટકાના બદલે 12 ટકા જીએસટી લાગશે.
> કેટલાક ઓર્થોપેડિક લાઇન અપમાં GST 12 ટકાથી ઘટાડીને 5 ટકા કર્યો.