રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ ગુરુવારે ક્રેડિટ કાર્ડ અને ડેબિટ કાર્ડના ઈશ્યુ અને ઑપરેશન પર તેની મુખ્ય સૂચના બહાર પાડી. RBI દ્વારા 01 જુલાઈ, 2022થી નવા નિયમો અમલમાં મુકવામાં આવશે. આ નિર્દેશોની જોગવાઈઓ ક્રેડિટ કાર્ડ્સ (શેડ્યુલ્ડ બેંકો, સ્ટેટ કો- ઓપરેટિવ બેંકો અને ડિસ્ટ્રિક્ટ સેન્ટ્રલ કો-ઓપરેટિવ બેંકો) અને ભારતમાં કાર્યરત તમામ નોન-બેંકિંગ ફાયનાન્સિયલ કંપનીઓ (NBFCs) (પેમેન્ટ બેંકો સિવાય) માટે લાગુ પડશે. સૂચનાઓ અનુસાર, ક્રેડિટ કાર્ડ ખાતું બંધ કરવામાં વિલંબ માટે કાર્ડ જારીકર્તા કાર્ડધારકને દંડ ચૂકવશે.
ક્રેડિટ કાર્ડ બંધ કરવા પર આરબીઆઈના નિયમો
- આરબીઆઈ નિર્દેશ જણાવે છે કે ક્રેડિટ કાર્ડ બંધ કરવા માટેની કોઈપણ વિનંતી ક્રેડિટ કાર્ડ જારીકર્તાએ કામકાજના સાત દિવસોમાં પૂર્ણ કરવી જોઇશે.
- ક્રેડિટ કાર્ડ બંધ થયાની જાણ તરત જ કાર્ડધારકને ઈમેલ, એસએમએસ વગેરે દ્વારા કરવી જોઈએ.
- ક્રેડિટ કાર્ડ જારીકર્તાએ ક્રેડિટ કાર્ડ એકાઉન્ટ બંધ કરવા માટેની વિનંતી સબમિટ કરવા માટે બહુવિધ ચેનલો પ્રદાન કરવી પડશે.
- આમાં હેલ્પલાઈન, સમર્પિત ઈ-મેલ-આઈડી, ઈન્ટરએક્ટિવ વોઈસ રિસ્પોન્સ (IVR), વેબસાઈટ પર દેખાતી લીંક, ઈન્ટરનેટ બેંકિંગ, મોબાઈલ-એપ અથવા - અન્ય કોઈપણ મોડનો સમાવેશ થાય છે.
- કાર્ડ જારી કરનાર પોસ્ટ દ્વારા અથવા અન્ય કોઈપણ માધ્યમ દ્વારા બંધ કરવાની વિનંતી મોકલવા માટે આગ્રહ કરશે નહીં જેના પરિણામે વિનંતી પ્રાપ્ત કરવામાં વિલંબ થઈ શકે છે.
- જો કાર્ડ રજૂકર્તા સાત કામકાજના દિવસોમાં ક્રેડિટ કાર્ડ બંધ કરવાની પ્રક્રિયા કરવામાં નિષ્ફળ જાય, તો તેણે એકાઉન્ટ બંધ ન થાય ત્યાં સુધી ગ્રાહકને દરરોજ રૂ. 500 ની વિલંબિત પેનલ્ટી ચૂકવવી જોઈશે.
- જો ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ એક વર્ષથી વધુ સમયગાળા માટે કરવામાં આવ્યો નથી, તો કાર્ડ ઇશ્યુઅર કાર્ડધારકને જાણ કર્યા પછી ક્રેડિટ કાર્ડ એકાઉન્ટ બંધ કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી શકે છે.
- જો 30 દિવસની અંદર કાર્ડધારક તરફથી કોઈ પ્રતિસાદ ન મળે, તો કાર્ડ ઈશ્યુઅર દ્વારા કાર્ડ ખાતું બંધ કરવામાં આવશે.
- કાર્ડ ઇશ્યુ કરનારે 30 દિવસની અંદર કાર્ડ બંધ થવા વિશે ક્રેડિટ ઇન્ફોર્મેશન કંપનીને જાણ કરવી પડશે.
- ક્રેડિટ કાર્ડ ખાતું બંધ થયા પછી, ક્રેડિટ કાર્ડ ખાતામાં ઉપલબ્ધ કોઈપણ ક્રેડિટ બેલેન્સ કાર્ડધારકના બેંક ખાતામાં ટ્રાન્સફર થવી જોઈએ.
