પછી તે બેંક ખાતું ખોલાવવું હોય કે વીમો લેવો હોય, તમારે શેરબજારમાં રોકાણ કરવું હોય કે મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરવું હોય… દરેક માટે KYC ફરજિયાત છે. તમારા બેંક ખાતાથી લઈને વીમા સુધીની દરેક વસ્તુ માટે KYC કરાવવું જરૂરી છે. KYC (તમારા ગ્રાહકને જાણો) વિના તમે ન તો બેંક ખાતું ખોલી શકશો કે ન તો વીમો ખરીદી શકશો. જરૂરી દસ્તાવેજો અને KYC અપડેટ પછી જ તમે ઘણી નાણાકીય સેવાઓનો ઉપયોગ કરી શકશો. માત્ર ખાતું ખોલાવતી વખતે જ નહીં પરંતુ તમારે તેને સમય સમય પર અપડેટ પણ કરવું પડશે. તમારે તમારા KYC દસ્તાવેજો બેંક અને વીમા કંપનીને વારંવાર આપવા પડશે. કેટલીકવાર આ પ્રક્રિયા ખૂબ જ બોજારૂપ બની જાય છે. ઘણા લોકો માટે વિવિધ હેતુઓ માટે વારંવાર અને અલગથી KYC અપડેટ કરવું મુશ્કેલ બની જાય છે. આ ઝંઝટ અને ઝંઝટને ઓછી કરવા માટે કેવાયસીના નિયમોમાં ફેરફાર કરવાની તૈયારી કરવામાં આવી રહી છે.
કેવાયસીના પેપરવર્ક અને ખર્ચને ઘટાડવાની તૈયારીઓ શરૂ કરી દેવામાં આવી છે. ફાઇનાન્શિયલ સ્ટેબિલિટી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ કાઉન્સિલ (FSDC) એ એકસમાન KYC નિયમો લાગુ કરવાની દરખાસ્ત કરી છે. યુનિફોર્મ કેવાયસીની મદદથી તમામ નાણાકીય વ્યવહારો માટે માત્ર એક જ કેવાયસી કામ કરશે. તમારે બેંક ખાતા માટે અલગ અને વીમા માટે અલગ કેવાયસી કરવાની જરૂર રહેશે નહીં. કેન્દ્ર સરકારે નાણાં સચિવ ટીવી સોમનાથનની અધ્યક્ષતામાં નિષ્ણાત સમિતિની રચના કરી છે. આ સમિતિએ સરકાર સમક્ષ એકસમાન KYCનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. KYC પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા અને ડિજિટલાઇઝ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો પ્રસ્તાવ
યુનિફોર્મ કેવાયસી શું છે?
નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ અગાઉ પણ KYC નિયમોને સરળ બનાવવા અને વ્યક્તિઓની ઓળખ અને સરનામાને પ્રમાણિત કરવા માટેના વન-સ્ટોપ સોલ્યુશન પર ભાર મૂકે છે. હવે એફએસડીસીએ યુનિફોર્મ કેવાયસીનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. યુનિફોર્મ કેવાયસી KYC પ્રક્રિયામાં એકરૂપતા લાવશે, પ્રક્રિયાને સરળ બનાવશે અને એક જ KYC પ્રક્રિયામાંથી વારંવાર પસાર થવાની ઝંઝટને ટાળશે. એક જ KYC થી ઘણા કાર્યો પૂર્ણ કરી શકાય છે. આ પ્રક્રિયામાં સરકારી એજન્સીઓ, રેગ્યુલેટર અને રેગ્યુલેટેડ એકમોને એક જ જગ્યાએથી આધાર દ્વારા ઓળખ અને સરનામું મેચ કરવાની સુવિધા મળશે.
KYC શું છે?
KYC નો અર્થ છે તમારા ગ્રાહકને જાણો એટલે કે જો સરળ ભાષામાં સમજાય તો તમારા ગ્રાહકને જાણો. ગ્રાહકની ઓળખ KYC દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ દ્વારા, બેંક તેના ગ્રાહકોની વાસ્તવિક ઓળખ, આવકના સ્ત્રોત અને વ્યવસાય સંબંધિત માહિતી શોધી કાઢે છે. ઘણી સેવાઓ માટે KYC ફરજિયાત કરવામાં આવ્યું છે. આમાં, ગ્રાહક દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતીને માન્ય દસ્તાવેજો દ્વારા ચકાસવામાં આવે છે. KYC માટે, તમારે KYC ફોર્મ સાથે આધાર કાર્ડ, પાન કાર્ડ, મતદાર કાર્ડ, પાસપોર્ટ વગેરે જેવા જરૂરી દસ્તાવેજોની ફોટો કોપી સબમિટ કરવાની રહેશે. કેવાયસી વિના રોકાણ શક્ય નથી, તેના વિના બેંક ખાતું ખોલવું પણ સરળ નથી.
