આજકાલ બેંકિંગ જગતમાં ઘણું બદલાઈ ગયું છે. અગાઉ ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડવા માટે બેંકોની લાંબી લાઈનોમાં ઉભા રહેવું પડતું હતું. પરંતુ, હવે એટીએમ કાર્ડ, ક્રેડિટ કાર્ડ અને ડેબિટ કાર્ડે અમારું કામ સરળ બનાવી દીધું છે. હવે તમે જ્યારે પણ ઈચ્છો ત્યારે કોઈપણ એટીએમમાંથી સરળતાથી પૈસા ઉપાડી શકો છો. પરંતુ, વધતી જતી તકનીકમાં તેના ફાયદા અને ગેરફાયદા બંને છે. ઘણી વખત, કોઈ સંબંધીના મૃત્યુ પછી, લોકો તેના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડવા માટે ATM કાર્ડનો ઉપયોગ કરે છે. આ પદ્ધતિ તદ્દન ખોટી છે. આ રીતે, કોઈના મૃત્યુ પછી, તેના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડવા યોગ્ય નથી. નોમિની પણ એટીએમ દ્વારા મૃતકના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી શકતા નથી.
નોમિની પૈસાનો દાવો કરી શકે છે
કોઈપણ વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી, તમે તેની બધી સંપત્તિ તમારા નામે ટ્રાન્સફર કર્યા પછી જ તે પૈસા ઉપાડી શકો છો. કાયદા અનુસાર, કોઈપણ વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી, એટીએમ દ્વારા તેના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડવા પણ ખોટું છે. આ માટે તમારે પહેલા બેંકને જાણ કરવી પડશે કે તે ખાતાધારકનું મૃત્યુ થઈ ગયું છે. આ પછી, નોમિની આખી પ્રક્રિયા કર્યા પછી પૈસા ઉપાડી શકે છે. બીજી તરફ, જો તે ખાતામાં એક કરતા વધુ નોમિની છે, તો આવી સ્થિતિમાં તમારે તમામ નોમિનીનો સંમતિ પત્ર બેંકને બતાવવો પડશે. તો જ તમે ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી શકશો.
નોમિની સરળતાથી પૈસાનો દાવો કરી શકે છે. આ માટે તેણે બેંકમાં જઈને ક્લેમ ફોર્મ (નોમિની ક્લેમ મની ઓન બેંક એકાઉન્ટ) ભરવું પડશે. આ સાથે તેણે બેંક પાસબુક, ખાતાની ટીડીઆર, એટીએમ, ચેકબુક, મૃતકનું મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર અને તેનું આધાર કાર્ડ, વીજળીનું બિલ, પાન કાર્ડ વગેરે જેવા દસ્તાવેજો સબમિટ કરવાના રહેશે. આ પછી બેંક તમને સરળતાથી પૈસા આપશે અને મૃતકનું ખાતું બંધ થઈ જશે.
નિયમ શું કહે છે?
કાયદો જણાવે છે કે આવા કિસ્સાઓ બેંક અને અન્ય કાનૂની વારસદારો સાથે છેતરપિંડી કરવા સમાન છે. આવી સ્થિતિમાં કોઈ પોલીસ ફરિયાદ કરી શકે છે જેની તપાસ કરવામાં આવશે. આ આરોપોના આધારે ફોજદારી સજા લાગુ થશે. જો મૃત વ્યક્તિએ તેના બેંક ખાતામાં એક કરતા વધુ નોમિની કર્યા હોય અને તેમાંથી કોઈ એક તે પૈસાનો ઉપયોગ કરવા માંગતો હોય, તો તેણે અન્ય નોમિની પાસેથી સંમતિ પત્ર લઈને બેંકમાં ફાઇલ કરવાનો રહેશે.
વારસદારો પણ દાવો કરી શકે છે
જો મૃતકે તેના બેંક ખાતામાં કોઈ નોમિનીનું નામ નોંધાવ્યું નથી, તો આવી સ્થિતિમાં આ ખાતામાંના નાણાં તમામ વારસદારોમાં સમાન રીતે વહેંચી શકાય છે. આ માટે, તમામ વારસદારોએ તેમના ઉત્તરાધિકારી પ્રમાણપત્ર બતાવવાનું રહેશે. આ પછી, બેંકમાં ફોર્મ ભરતી વખતે, મૃતકએ બેંકની પાસબુક, ખાતાની ટીડીઆર, એટીએમ, ચેકબુક, મૃતકનું મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર જમા કરાવવાનું રહેશે. આ સાથે દરેકે પોતાનું ઓળખ પત્ર પણ બતાવવાનું રહેશે. આ પછી બેંક ખાતામાં જમા થયેલા પૈસા કાયદેસરના વારસદારને સોંપશે.
