Corona Vaccine: કોવિશિલ્ડ રસી લેવાના 4 થી 42 દિવસમાં થ્રોમ્બોસિટોપેનિયા સિન્ડ્રોમ (TTS) સાથે થ્રોમ્બોસિસ થઈ શકે છે. તેનો અર્થ એ કે લોહી ગંઠાઈ શકે છે અને પ્લેટલેટ ઘટી શકે છે. કોવિશિલ્ડ વેક્સીન બનાવતી કંપની AstaZeneca એ કોર્ટની સુનાવણી દરમિયાન તેની રસીની દુર્લભ આડઅસરોનો સ્વીકાર કર્યો છે. આ પછી ભારતમાં પણ આ અંગે ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે આનાથી ગભરાવાની જરૂર નથી. ખાસ કરીને હાર્ટ એટેક સંબંધિત અફવાઓ પર ધ્યાન આપવાની જરૂર નથી.
ડો.અંશુમને જણાવ્યું હતું કે કંપનીએ એ પણ સ્વીકાર્યું છે કે મગજ, ફેફસાં, આંતરડાની રક્તવાહિનીઓ અને પગમાં TTS જોવા મળ્યું છે. જે લોકોએ ફરિયાદ કરી છે તેમાંથી કોઈએ હાર્ટ એટેકની સમસ્યાનો ઉલ્લેખ કર્યો નથી. તેથી, રસીને લીધે હાર્ટ એટેકના જોખમ વિશે ચિંતા કરવી નકામું છે. હા, એ વાત સાચી છે કે કોવિડ સંક્રમણને કારણે લોહીના ગંઠાવાનું નિર્માણ જોવા મળ્યું છે અને તેની અસર હૃદય પર પણ પડી છે. દેશના ICMR એ પણ તેના અભ્યાસમાં નકારી કાઢ્યું છે કે રસી કાર્ડિયાક અરેસ્ટનું કારણ બને છે.
કોવિડ નિષ્ણાત ડૉ. અંશુમન કુમારે કહ્યું કે કોઈ પણ રિપોર્ટમાં એવું કહેવામાં આવ્યું નથી કે રસીના કારણે હાર્ટ એટેક આવી રહ્યો છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે રસીના પ્રથમ ડોઝના 4 થી 42 દિવસમાં TTS થવાનું સ્વીકારવામાં આવ્યું છે. જ્યારે રસીનો પ્રથમ ડોઝ આપવામાં આવે છે, ત્યારે રોગપ્રતિકારક તંત્રના ટી કોશિકાઓ અને બી કોષો સક્રિય થઈ જાય છે. રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધે છે અને રક્ત વાહિનીમાં સોજો આવે છે. તેના કારણે લોહીની ગંઠાઇ જાય છે. જ્યારે લોહી ગંઠાઈ જાય છે, ત્યારે તે વધુ પ્લેટલેટ્સ લે છે, જેના કારણે પ્લેટલેટ્સ ઘટવા લાગે છે અને રક્તસ્રાવનું જોખમ વધી જાય છે. તેને TTS કહેવામાં આવે છે.
ડો. અંશુમને કહ્યું કે કોવિડ રોગ દરમિયાન હૃદયમાં પણ લોહી ગંઠાઇ જતું હતું. સ્નાયુઓમાં સોજાના કારણે હૃદયના ધબકારા પ્રભાવિત થઈ રહ્યા હતા. અનેક પ્રકારની સમસ્યાઓ હતી. લોકડાઉનના કારણે લોકોની જીવનશૈલી બગડી ગઈ છે. ચળવળ બંધ થઈ ગઈ હતી, અસુરક્ષા હતી, માનસિક તણાવ વધી ગયો હતો. સ્થૂળતા અને ડાયાબિટીસનું સ્તર વધ્યું હતું. ખોરાક ભારે થઈ ગયો હતો. તેમજ શારીરિક પ્રવૃત્તિના અભાવે હાર્ટ એટેકનું જોખમ વધી ગયું હતું. એટલું જ નહીં સ્થૂળતા એક ગંભીર સમસ્યા બની રહી છે. 33 ટકા ડાયાબિટીસના દર્દીઓ છે, પ્રદૂષણ પણ એક કારણ છે. આ બધા કારણો સ્થિર છે.
ગંગારામ હોસ્પિટલના કાર્ડિયોલોજિસ્ટ ડૉ. અશ્વિની મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે આ ઘટસ્ફોટ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે રસીની દુર્લભ આડઅસર હતી. ટીટીએસ રસીકરણ પછી 4 થી 42 દિવસમાં થાય છે. આ સમસ્યા રસી લેનારાઓ અને કોવિડ ચેપ ધરાવતા લોકોમાં જોવા મળી હતી, પરંતુ કોવિડ રસી ધરાવતા દર્દીઓ ખૂબ જ ઓછા હતા. આ માટે રસીને દોષ આપવો યોગ્ય નથી. કારણ કે આટલા લોકોને રસી આપવામાં આવી છે અને જોખમ 1 લાખમાંથી 2 હોવાનું કહેવાય છે. ડૉક્ટરે કહ્યું કે મેં આવા 5 દર્દીઓની સારવાર કરી છે, જેમાંથી ચાર ખૂબ જ નાના હતા. TTS દુર્લભ હોવા છતાં, તે નકારી શકાય નહીં.
જીબી પંતના કાર્ડિયોલોજિસ્ટ ડૉ. યુસુફ જમાલે જણાવ્યું હતું કે કંપનીએ હવે સ્વીકાર્યું છે કે તેમની રસીમાં ટીટીએસની આડઅસર હતી. કંપનીએ આ વાત છુપાવવી જોઈતી ન હતી, તેને અગાઉથી જણાવવું જોઈતું હતું, જેથી લોકોને ખબર પડી ગઈ હોત અને પોતાની મરજીથી રસી લીધી હોત.
ડૉ.અંશુમને કહ્યું કે જો કોઈ દવા કે રસી અસરકારક હોય તો તેની આડઅસર પણ થાય છે. મલ્ટીવિટામીન દવાઓની પણ આડઅસર થશે. આવી સ્થિતિમાં રસીની અસર 1 લાખમાંથી બે લોકો પર છે, જે .0002 ટકા છે. આ અંગે કોઈપણ કારણ વગર ગભરાવું યોગ્ય નથી. સત્ય એ છે કે આ રસીએ કોવિડના ડેલ્ટા તબક્કામાં મૃત્યુ પામેલા લોકો કરતા વધુ લોકોના જીવ બચાવ્યા છે. ડોક્ટરે કહ્યું કે મને લાગે છે કે રસી પર આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકારણ ચાલી રહ્યું છે.
