આ મોબાઇલ બેન્કિંગનો સમય છે અને ઘણીવાર નાણાં એક ખાતામાંથી બીજા ખાતામાં ટ્રાન્સફર થાય છે. અથવા પોતે બીજા ખાતામાંથી મંગાવવામાં આવે છે. પરંતુ તમે વિચાર્યું છે કે બેંકિંગ છેતરપિંડીના કિસ્સામાં પણ આવું થઈ શકે છે. હકીકતમાં, યુપીઆઈ, નેટ બેન્કિંગ અને મોબાઈલ વોલેટથી બેન્કિંગ વ્યવહારો સાથે સંકળાયેલી મુશ્કેલીઓને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી છે. મની ટ્રાન્સફર હવે માત્ર એક મોબાઇલ ફોનનો ઉપયોગ કરીને ઝડપથી અને સરળતાથી પૂર્ણ કરી શકાય છે.
આ સ્થિતિમાં એવું પણ બની શકે છે કે પૈસા ખોટા ખાતા નંબર પર ટ્રાન્સફર થઈ જાય. ખોટા ખાતામાં પૈસા જવાનો અર્થ એ નથી કે તમે તમારા પૈસા ગુમાવ્યા છે. અહીં તમને જણાવીએ કે તે પૈસા કેવી રીતે પરત આવશે. બેંકિંગ સુવિધાઓને વધુ સરળ બનાવવા માટે ઘણા પ્રયત્નો કરવામાં આવે છે. જોકે, આ સાથે કેટલાક મુદ્દાઓ પણ સામે આવ્યા છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે આકસ્મિક રીતે કોઈ બીજાના ખાતામાં પૈસા ટ્રાન્સફર થઈ જાય તો તમે શું કરશો? કદાચ તમારી સાથે પણ આવું થયું હશે. જો તમે અજાણતા બીજા ખાતામાં પૈસા ટ્રાન્સફર કરો છો, તો તમે તમારા પૈસા પાછા મેળવી શકો છો. આ મુશ્કેલ કાર્ય નથી.
આ અંગે બેંકને તરત જ જાણ કરો.
તમે ભૂલથી કોઈ બીજાના ખાતામાં પૈસા ટ્રાન્સફર કર્યા હોવાની જાણ થતાં જ તરત જ તમારી બેંકને સૂચિત કરો. કસ્ટમર કેર એટલે કે કસ્ટમર કેર સેન્ટર પર ફોન કરો અને તેમને જે થયું તે બધું જણાવો. જો બેંક ઈ-મેલ દ્વારા તમામ વિગતો માંગે, તો ખોટા વ્યવહારની સંપૂર્ણ વિગતો મોકલો. ટ્રાન્ઝેક્શનની તારીખ અને સમય, તમારા એકાઉન્ટ નંબર અને જે ખાતામાં ભૂલથી ફંડ ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યું હતું તેની સાથે બેંકમાં નોંધ કરો.
જો તમારા પૈસા તમારી જ બેંકમાં ટ્રાન્સફર થયા હોય તો…
જો તમે ખોટા ખાતા નંબર અથવા ખોટા IFSC કોડ ધરાવતા ખોટા બેંક ખાતામાં નાણાં ટ્રાન્સફર કર્યા છે, તો પૈસા આપમેળે તમારા ખાતામાં જમા થઈ જશે. જો આવું ન હોય તો, પછી તમારી બેંક શાખાની મુલાકાત લો અને શાખા મેનેજરને મળો. તેને ખોટા વ્યવહારની જાણ કરો. પૈસા ક્યાં ગયા છે તે સાબિત કરવાની ખાતરી કરો. જો તમારી પોતાની બેંકની શાખાઓમાં કોઈ ખોટો વ્યવહાર થયો હોય, તો તે તમારા ખાતામાં ઝડપથી જમા થઈ જશે.
જો તમે બીજી શાખામાં ટ્રાન્સફર કરો તો શું થાય?
જો ભૂલથી અથવા અજાણતા અન્ય બેંક ખાતામાં નાણાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા હોય, તો રિકવરીમાં વધુ સમય લાગી શકે છે. કેટલીકવાર બેંકો આવા વિવાદો ઉકેલવામાં બે મહિના સુધીનો સમય લાગી શકે છે. તમે જાણી શકો છો કે કઈ બેંકની કઈ શાખામાં કયા શહેરમાં અને કયા ખાતામાં પૈસા ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા હતા. તમે તે શાખાનો સંપર્ક કરીને તમારા પૈસા મેળવવાનો પ્રયાસ પણ કરી શકો છો. જે વ્યક્તિના ખાતામાં પૈસા ભૂલથી ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા છે તેની બેંક તે વ્યક્તિને જાણ કરશે. બેંક તે વ્યક્તિને તેની સંમતિથી તે પૈસા પરત કરવા કહેશે જે ખોટી રીતે મોકલવામાં આવ્યા હતા.
જો આવું થાય તો તમે કોર્ટમાં પણ જઈ શકો છો...
જો બેંક તમારી વાત સાંભળતી ન હોય તો તમે તમારા પૈસા પાછા મેળવવા માટે કોર્ટમાં પણ જઈ શકો છો. જે વ્યક્તિના ખાતામાં ભૂલથી પૈસા મોકલવામાં આવ્યા હોય તે વ્યક્તિ તેને પરત કરવાનો ઇનકાર કરે તો તેની સામે કોર્ટમાં ફરિયાદ દાખલ કરી શકાય છે. આ બધું હોવા છતાં, જો નાણાં પરત કરવામાં ન આવે, તો આ કેસને રિઝર્વ બેંકના કાયદાના ઉલ્લંઘન તરીકે જોવામાં આવે છે. આરબીઆઈના ધોરણો અનુસાર, લિંકર લાભાર્થીના ખાતાની સચોટ વિગતો આપવા માટે જવાબદાર છે. જો લિંકર કોઈપણ કારણોસર કોઈ ભૂલ કરે તો બેંક જવાબદાર રહેશે નહીં. અહીં લિંકર એટલે પ્રેષક અને પ્રાપ્તકર્તા વચ્ચેની કડી. એટલે કે, એ માધ્યમ કે જેના દ્વારા નાણાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા છે.
RBI નો નિયમ શું છે?
આજકાલ, જ્યારે તમે એક બેંક ખાતામાંથી બીજા ખાતામાં નાણાં ટ્રાન્સફર કરો છો, ત્યારે તમને મોબાઈલ અને મેઈલ પર મેસેજ આવે છે. આ મેસેજમાં એવું પણ લખવામાં આવ્યું છે કે જો વ્યવહાર ખોટો હોય તો આ ફોન નંબર પર આ મેસેજ મોકલો. RBI એ બેંકોને પણ સૂચના આપી છે કે જો ભૂલથી કોઈ બીજાના ખાતામાં પૈસા જમા થઈ જાય તો તમારી બેન્કે વહેલી તકે કાર્યવાહી કરવી જોઈએ. બેંકની જવાબદારી બને છે કે ખોટા ખાતામાંથી સાચા ખાતામાં પૈસા પાછા મોકલવા જોઈએ.