રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે ભલે સતત 11મી વખત રેપો રેટમાં ઘટાડો ન કર્યો હોય પરંતુ આ વખતે તેમણે ખેડૂતોને મોટી ભેટ આપી છે. મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC)ની બેઠક બાદ ગવર્નર દાસે કહ્યું કે ખેડૂતોને આર્થિક મદદ પૂરી પાડવા માટે કો-લેટરલ ફ્રી લોનની મર્યાદામાં 40 હજાર રૂપિયાનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
હવે ખેડૂતો કંઈપણ ગીરવે રાખ્યા વિના બેંકમાંથી 2 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન લઈ શકશે. RBIનો ઉદ્દેશ્ય ખેડૂતોને વધતી મોંઘવારી અને ખેતીની વધતી કિંમતથી રાહત આપવા માટે આ મર્યાદા વધારવાનો છે.
આરબીઆઈએ ઘણા વર્ષો પહેલા કોલેટરલ ફ્રી લોન શરૂ કરી હતી. તે સમયે આ યોજના હેઠળ ખેડૂતોને 1 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન આપવામાં આવતી હતી, પરંતુ ફેબ્રુઆરી 2019માં તે વધારીને 1.60 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી હતી. હવે રિઝર્વ બેંકે તેને ફરી એકવાર વધારીને 2 લાખ રૂપિયા કરી દીધી છે. એટલે કે ખેડૂતો હવે કોઈપણ જાતની જામીનગીરી આપ્યા વગર બેંકમાંથી 2 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન લઈ શકશે.
કોલેટરલ લોન શા માટે જરૂરી છે?
ખેડૂતોને કોલેટરલ લોન આપવા પાછળનો હેતુ એ છે કે કેટલાક ખેડૂતો પાસે તેમની ખેતી આરામથી કરવા માટે પૂરતી મૂડી નથી. ઘણી વખત ખેડૂતો પાસે બેંકોમાં ગીરવે રાખવા માટે કંઈ હોતું નથી અને આવા કિસ્સાઓમાં બેંકો તેમને લોન પણ આપતી નથી. પછી કોલેટરલ લોનની જરૂર છે. તેથી RBIએ કોલેટરલ લોન શરૂ કરી હતી, જેથી ખેડૂતો કંઈપણ ગીરો રાખ્યા વગર લોન મેળવી શકે.
લોન કયા હેતુ માટે આપવામાં આવશે?
ખેડૂતોને પાક વાવવા અને બિયારણ ખરીદવા માટે લોન મળશે.
ફાર્મ બનાવવા માટે એટલે કે શાકભાજી કે ફળોની ખેતી માટે પણ લોન મળશે.
જો ખેડૂતો ખેતીની જમીન ખરીદવા માંગતા હોય તો પણ તેમને કોલેટરલ લોન મળશે.
જો તમે દૂધ, ઈંડા, માંસ કે ઊન માટે પશુપાલન કરવા માંગો છો, તો તમને તે પણ મળશે.
બેંકો તેમના પાકના સંગ્રહ માટે વેરહાઉસ બનાવવા માટે લોન પણ આપે છે.
જો તમે સોલાર પાવર પ્રોજેક્ટ લગાવવા માંગતા હોવ તો પણ તમને લોન મળશે.
તમને વ્યાજમાં છૂટ પણ મળશે
કોલેટરલ ફ્રી લોન આપવાની સાથે ખેડૂતોને વ્યાજમાં છૂટ પણ મળે છે. જો કે આ પ્રકારની લોન પર વ્યાજ 7 ટકા છે, પરંતુ જો ખેડૂતો સમય પહેલા આ લોનની ચુકવણી કરે તો તેમને બેંક દ્વારા 3 ટકા સબસિડી આપવામાં આવે છે. આ રીતે, લોન પર તેમનો અસરકારક વ્યાજ દર માત્ર 4 ટકા જ રહે છે. જો આ રીતે જોવામાં આવે તો કોલેટરલ લોન દ્વારા ખેડૂતોને બેવડો લાભ મળે છે.
