જો તમે પણ ચેક દ્વારા ચૂકવણી કરી રહ્યા છો, તો તમારે પહેલા કરતા વધુ સાવચેત રહેવું પડશે. ભારતીય રિઝર્વ બેન્કે બેન્કિંગ નિયમોમાં કેટલાક ફેરફાર કર્યા છે. કેન્દ્રીય બેંકે હવે ૨૪ કલાક ક્લિયરિંગની સુવિધા આપવાનું નક્કી કર્યું છે, જેની સીધી અસર તમારા ચેકની પેમેન્ટ પદ્ધતિ પર પડવાની છે. એટલે કે, હવે ચેક ક્લિયર થવામાં 2 દિવસ લાગશે નહીં. હવે ચેક નાંખ્યા બાદ કર્યા તરત જ ક્લિયર થઈ જશે. આવી સ્થિતિમાં, તમારે ચેક આપતી વખતે સાવચેત રહેવું જોઈએ અને ચેક આપતાં પહેલાં, જુઓ કે તમારા ખાતામાં પૈસા છે કે નહીં.
હવે બેંકમાં સાતેય દિવસ સુધી ચેક ક્લિયર થશે.
હવે NACH તમામ સાત દિવસ ઉપલબ્ધ રહેશે, તેથી ચેક દ્વારા ચૂકવણી કરતા પહેલા તમારે વધુ સાવચેત રહેવું પડશે. હવે તે બિન કાર્યકારી દિવસો એટલે કે સાપ્તાહિક રજાઓ અને રાષ્ટ્રીય રજાઓ પર પણ કામ કરશે. તો હવે ચેક આપતાં પહેલા તપાસો કે ખાતામાં પૈસા છે કે નહીં, નહિંતર ચેક બાઉન્સ થઈ જશે. જો ચેક બાઉન્સ થાય તો તમારે તમારે દંડ ભરવો પડશે.
આ પણ વાંચો: ચેક બાઉન્સ થાય તો શું કરવુ? ચેક બાઉન્સ ક્યારે થાય? જાણો ચેક બાઉન્સનાં નિયમો અને તેની સજા
NACH શું છે?
NACH નુ પૂરું નામ નેશનલ ઓટોમેટેડ ક્લીયરીંગ હાઉસ (National Automated Clearing House - NACH) છે. તેને દેશમાં નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા (National Payments Corporation of India - NPCI) દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે આના દ્વારા બ્લક પેમેન્ટ કરવામાં આવે છે. બેંકિંગ સેકટર સાથે જોડાયેલા જાણકારો કહે છે કે ઇલેક્ટ્રોનિક ક્લિયરિંગ સિસ્ટમ કરતા NACH ઘણી સારી સિસ્ટમ છે. આ ECS (Electronic Clearing Service) નું એડવાન્સ વર્ઝન છે. કંપનીઓ NACH નો ઉપયોગ ડિવિડન્ડ ચૂકવવા, પગાર ચૂકવવા, પેન્શન માટે કરે છે. જ્યારે સામાન્ય લોકો તેનો ઉપયોગ ટેલિફોન, વીજળી, પાણી, લોન, ઇએમઆઇ, મુચ્યુલ ફંડ, અને વીમા પ્રીમિયમની ચુકવણી માટે કરે છે.
RBI એ ચેક આધારિત વ્યવહારોને પહેલા કરતા વધુ સુરક્ષિત બનાવવા માટે જાન્યુઆરીમાં પોઝિટિવ પે સિસ્ટમ લાગુ કરી હતી. પોઝિટિવ પે સિસ્ટમમાં, 50,000 રૂપિયાથી વધુની ચેક પેમેન્ટ માટે વિગતો તપાસવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયા અંતર્ગત, ચેક ઈશ્યુઅર ક્લીયરિંગ માટે પ્રસ્તુત ચેકમાંથી ઈલેક્ટ્રોનિક રીતે માહિતીનો સંચાર કરે છે. જેમ કે ચેક નંબર, ચેકની તારીખ, ચૂકવનારનું નામ, એકાઉન્ટ નંબર, રકમ અને અન્ય વિગતો વગેરે.
આ પણ વાંચો: PMJDY/ જન-ધન ખાતાધારકો માટે ખુશખબરી: ફ્રીમાં મળશે રૂ. 2 લાખનો લાભ, જાણો સંપુર્ણ માહિતી વિગતવાર
EMI કપાત સમયે પણ પૂરતું સંતુલન રાખો.
તમને જણાવી દઈએ કે ઓટોમેટેડ EMI, ઓટોમેટેડ ઈન્સ્યોરન્સ પ્રીમિયમ, SIP વિશે પણ સાવધાની રાખવી જોઈએ. આનું કારણ એ છે કે હવે જો તેમની કપાતની નિયત તારીખે બેંકમાં રજા આવે છે, તો પછી કામના દિવસની રાહ જોવામાં આવશે નહીં, EMI અથવા SIP રજાના દિવસે જ કાપવામાં આવશે. તેથી, તમારા ખાતામાં તેમની નિયત તારીખની આસપાસ જેટલી રકમ કપાવવાની હોય તેટલી રકમ જાળવી રાખો. જો EMI સમયસર કાપવામાં ન આવે તો વધારાનું વ્યાજ ચૂકવવું પડી શકે છે.
RBI ના નવા નિયમોમાં રજાઓ પર ચેક ક્લિયર કરવાના નિયમો પણ સામેલ છે. હવે ચેક રવિવાર અથવા અન્ય રજાઓ પર પણ ક્લિયર થઈ જશે અને સંબંધિત વ્યક્તિ તેમાંથી ચુકવણી કરી શકશે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમારી પાસે તમારા ચેકની ચુકવણી દરમિયાન ખાતામાં ન્યૂનતમ રકમ નથી, તો તમારે દંડ ભરવો પડી શકે છે. આ અગાઉ, ચેક આપતી વખતે શનિવાર અથવા રવિવારે ચેક ક્લિયર કરવામાં આવતો ન હતો.
આવી માહિતી અમે khissu ના માધ્યમથી તમારા સુધી પહોંચાડતા રહીશું એટલા માટે khissu એપ ને ડાઉનલોડ કરી લેજો અને આ માહિતી દરેક લોકો જાણી શકે તે માટે તમારા what's app ગ્રૂપ અને Facebook ગ્રૂપમાં શેર કરો.