ગૃહિણીએ ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કરવું જોઈએ કે નહીં? હવે આનો જવાબ સીધો હા કે નામાં નથી મળતો પરંતુ સમજી શકાય એવો તો છે જ. ઘણી વખત ગૃહિણીઓને વિવિધ સ્ત્રોતોમાંથી પૈસા મળે છે. હવે જો ખાતામાં પૈસા આવી રહ્યા છે તો મહિલાએ તેનો સ્ત્રોત જાણવો જોઈએ. ઉપરાંત નિયમિતપણે આવતા આ નાણાંને આવક તરીકે ગણવામાં આવશે કે નહીં તે અંગેના નિયમો છે. જ્યારે આપણે આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવાની વાત કરીએ છીએ, તેનો અર્થ એ નથી કે સરકારને ટેક્સ ચૂકવવો. કોઈપણ નાણાકીય વર્ષના અંતે આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરીને, તમે સરકાર અથવા આવકવેરા વિભાગને પણ જાણ કરો છો કે તમે આવકવેરાની જવાબદારીના દાયરામાં આવતા નથી. આવકવેરા રિટર્ન ફાઈલ કરવું અને આવકવેરો જમા કરાવવો એ બે અલગ-અલગ બાબતો છે.
જો તમે ગૃહિણી છો તો સંભવ છે કે ઘરનું ભાડું તમારા બેંક ખાતામાં તમારા નામે આવે છે. એવું પણ શક્ય છે કે તમારા પતિ વિદેશમાં રહે છે અને તે તમને તમારા બેંક ખાતામાં દર મહિને એકસાથે રકમ આપે છે. ઉપરાંત, શક્ય છે કે તમને વિવિધ ભેટ તરીકે બેંકમાં પૈસા મળ્યા હોય. અમે આ પરિસ્થિતિ વિશે ટેક્સ નિષ્ણાતો સાથે વાત કરી કે શું આવી સ્થિતિમાં મહિલાઓએ આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવું પડશે.
ટેક્સ બાબતોના જાણકાર કન્સલ્ટન્ટ પ્રશાંત જૈન કહે છે કે જ્યારે આપણે ગૃહિણી (અથવા ગૃહપતિ) કહીએ છીએ, તો તેનો અર્થ એ થાય છે કે તેની કોઈ આવક નથી. તેથી તેમને ITR ફાઈલ કરવાની જરૂર નથી. પરંતુ, જો ગૃહિણી પાસે કોઈ આવક હોય જે ભાડા (ભાડાની આવક) અથવા FD અથવા અન્ય બેંક બચત અથવા સ્કીમમાંથી મળેલી વ્યાજની આવક હોય અથવા સ્ત્રીએ તેની બચત શેરબજારમાં રોકાણ કરી હોય. જો તમે નાણાંનું રોકાણ કર્યું હોય અને ડિવિડન્ડ મેળવ્યું હોય તો તો ગૃહિણીએ પણ ITR ફાઇલ કરવી પડશે.
તે જ સમયે જો તમારા પતિ વિદેશમાં રહે છે અને તે તમને તમારા બેંક ખાતામાં દર મહિને એકસાથે રકમ મોકલે છે, તો શું તમારે રિટર્ન ફાઇલ કરવું પડશે? તેના પર જૈનનું કહેવું છે કે પતિ દ્વારા પત્નીને આપવામાં આવેલા પૈસાને છૂટમાં રાખવામાં આવ્યા છે. પરંતુ જો પત્ની આ પૈસાનું રોકાણ કરે છે અને વળતર અથવા વ્યાજ કમાય છે, તો તેણે ITR ફાઇલ કરવી પડશે. જો કે, જો આ આવક આવકવેરાના સ્લેબ હેઠળ આવે છે, તો તમારા સ્લેબ મુજબ ટેક્સ કાપવો પડશે.