ભારતમાં ગાયનો ઉપયોગ સદીઓથી દૂધ માટે કરવામાં આવે છે. પરંતુ, તેના છાણમાં પણ ઘણા ગુણો છે, જેના કારણે તેનો ઉપયોગ ખેતીમાં ખાતર તરીકે થાય છે. તમને દેશમાં આવા ઘણા ખેડૂતો જોવા મળશે જેઓ ગાયના છાણનો ખાતર તરીકે મોટા પાયે ઉપયોગ કરે છે. જોકે હવે આ ટ્રેન્ડ વિદેશમાં પણ શરૂ થયો છે. ગાયના છાણની પણ ભારે માંગ છે.
ચાલો આજે તમને એવા દેશો વિશે જણાવીએ કે જ્યાં ભારત ગાયના છાણની નિકાસ કરે છે. સૌથી મોટી વાત એ છે કે આ નિકાસ માત્ર 10 કે 20 કરોડની નથી, પરંતુ કેટલાય કરોડની છે. ચીન અને અમેરિકાની સાથે કેટલાક આરબ દેશો પણ આ દેશોમાં સામેલ છે.
2023-24માં ભારતે કેટલા સો કરોડના ગોબરની નિકાસ કરી?
Eximpediaના રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2023-24માં ભારતે કુલ 125 કરોડ રૂપિયાના તાજા ગોબરની નિકાસ કરી હતી. આ ઉપરાંત 173.57 કરોડ રૂપિયાના ગોબરમાંથી બનાવેલ ખાતરની નિકાસ કરવામાં આવી હતી.
રૂ. 88.02 કરોડના ગાયના છાણની ખાતર તરીકે નિકાસ કરવામાં આવી હતી. જો આ આખો આંકડો ઉમેરીએ તો તે અંદાજે રૂ. 386 કરોડ થશે. એટલે કે એક વર્ષમાં ભારતે અન્ય દેશોને 386 કરોડ રૂપિયાનું છાણ વેચ્યું.
કયા દેશોએ સૌથી વધુ ગાયનું છાણ ખરીદ્યું છે
જો આપણે ભારત પાસેથી ગાયનું છાણ ખરીદનારા ટોપ 10 દેશોની વાત કરીએ તો માલદીવ નંબર વન પર આવે છે. આ પછી અમેરિકાનો વારો આવે છે. આ યાદીમાં સિંગાપોર ત્રીજા નંબરે છે. ચીન ચોથા નંબરે અને નેપાળ પાંચમા નંબરે છે.
ગાયનું છાણ ખરીદનારા દેશોની યાદીમાં બ્રાઝિલ છઠ્ઠા નંબરે અને આર્જેન્ટિના સાતમા નંબરે છે. ઓસ્ટ્રેલિયા આઠમા નંબરે અને કુવૈત નવમા નંબરે છે. યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત (યુએઈ) 10માં નંબર પર છે.
આરબ દેશો ગાયના છાણનું શું કરે છે?
અન્ય દેશોની જેમ અહીં પણ ગાયના છાણનો ઉપયોગ મોટાભાગે ખેતી માટે થાય છે. જો કે, આ ખેતી શાકભાજી અને અનાજની નથી, પરંતુ ખજૂરની છે. અહીંના મોટા ખેડૂતો ભારતમાંથી ગાયના છાણની આયાત કરે છે, તેનો પાવડર બનાવે છે અને ખજૂરના ઝાડના મૂળ પાસે રેડે છે. નિષ્ણાતોના મતે, આમ કરવાથી ખજૂરની ઉપજમાં સુધારો થાય છે.
