આજના ડિજિટલ યુગમાં, આપણામાંથી મોટાભાગના લોકો આપણા રોજિંદા વ્યવહારો માટે UPI અથવા નેટ બેંકિંગનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. તેમ છતાં, કેટલીકવાર આપણે મોટી માત્રામાં રોકડ જમા કરવાની અથવા ઉપાડવાની જરૂર પડે છે.
આવી સ્થિતિમાં, એ જાણવું જરૂરી છે કે આવકવેરા વિભાગે બચત ખાતામાં રોકડ વ્યવહારો પર કેટલાક નિયમો લાગુ કર્યા છે. આ નિયમોનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય મની લોન્ડરિંગ, કરચોરી અને અન્ય ગેરકાયદેસર નાણાકીય પ્રવૃત્તિઓને રોકવાનો છે.
ફોર્બ્સના રિપોર્ટ અનુસાર, જો તમે એક નાણાકીય વર્ષમાં તમારા બચત ખાતામાં 10 લાખ રૂપિયા કે તેથી વધુ રોકડ જમા કરાવો છો, તો બેંકે તેની જાણ આવકવેરા વિભાગને કરવી પડશે. જો તમારી પાસે ચાલુ ખાતું છે, તો આ મર્યાદા વધીને 50 લાખ રૂપિયા થઈ જાય છે. પૈસા ઉપાડવાની વાત કરીએ તો કલમ 194N હેઠળ નિયમો છે.
જો તમે નાણાકીય વર્ષમાં તમારા બચત ખાતામાંથી રૂ. 1 કરોડથી વધુ ઉપાડો છો, તો 2% TDS કાપવામાં આવશે. અને જો તમે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં ઈન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઈલ કર્યું નથી, તો 20 લાખ રૂપિયાથી વધુ ઉપાડ પર પણ 2% TDS લાગશે. ખાસ વાત એ છે કે જો આવી વ્યક્તિએ નાણાકીય વર્ષમાં 1 કરોડ રૂપિયા ઉપાડી લીધા છે, તો 5% TDS કાપવામાં આવશે.
પરંતુ ચિંતા કરશો નહીં, આ TDS આવક તરીકે ગણવામાં આવતી નથી. આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે તમે તેનો ઉપયોગ ક્રેડિટ તરીકે કરી શકો છો.
થાપણોના કિસ્સામાં, કલમ 269ST મહત્વપૂર્ણ છે. જો કોઈ વ્યક્તિ પોતાના ખાતામાં 2 લાખ રૂપિયા કે તેથી વધુ રોકડ જમા કરાવે છે તો તેને દંડ થઈ શકે છે. જો કે, આ દંડ માત્ર ડિપોઝિટ પર જ લાગુ પડે છે, ઉપાડ પર નહીં.
આ નિયમોનું પાલન કરવું મહત્વપૂર્ણ છે. આ તમને કાયદાકીય ગૂંચવણોથી તો બચાવે છે પણ દેશની અર્થવ્યવસ્થાને સ્વસ્થ રાખવામાં પણ મદદ કરે છે. યાદ રાખો, પારદર્શિતા અને પ્રામાણિકતા હંમેશા શ્રેષ્ઠ નીતિ છે.
