નાની બચત યોજનાઓ પર સતત ત્રણ વખત વ્યાજદરમાં વધારો થવાને કારણે, પોસ્ટ ઓફિસ એફડી હવે બેંક એફડીની તુલનામાં ઉભી છે. નાની બચત યોજનાઓ હેઠળ, પોસ્ટ ઓફિસમાં બે વર્ષની ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ પર 6.9 ટકા વ્યાજ મળી રહ્યું છે, જે મોટાભાગની બેંકો દ્વારા સમાન સમયગાળાની FD પર મળતા વળતર કરતાં વધુ છે.
રિઝર્વ બેંક દ્વારા રેપો રેટમાં વધારાને કારણે આવું થઈ રહ્યું છે. બેંકોએ વધુ નાણાં એકત્ર કરવા માટે થાપણો પર વધુ વ્યાજ આપવાનું શરૂ કર્યું. પરિણામે, મે 2022 થી ફેબ્રુઆરી 2023 દરમિયાન, બેંકોની નવી થાપણો પર સરેરાશ સ્થાનિક ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ રેટ (WADTDR) 2.22 ટકા વધ્યો. જ્યાં નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં બેન્કોનો ભાર જથ્થાબંધ થાપણો પર વધુ હતો, તો બીજા ભાગમાં તેમની પ્રાથમિકતા બદલાઈ ગઈ અને તેઓએ છૂટક થાપણો વધારવા પર વધુ ધ્યાન આપ્યું. વ્યાજદરમાં વધારો આનો એક ભાગ હતો. નોંધપાત્ર રીતે, આ સમયગાળા દરમિયાન, બેંકોએ પણ લોન પર વસૂલવામાં આવતા વ્યાજમાં સતત વધારો કર્યો.
સરકારે વ્યાજ દરમાં પણ વધારો કર્યો છે
સરકારે નાની બચત યોજનાઓ (SSI) માટે ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર ક્વાર્ટર માટે 0.1-0.3 ટકા, જાન્યુઆરી-માર્ચ ક્વાર્ટર માટે 0.2-1.1 ટકા અને એપ્રિલ-જૂન 2023 ક્વાર્ટર માટે 0.1-0.7 ટકા વ્યાજદરમાં વધારો કર્યો છે. આ પહેલા સળંગ નવ ક્વાર્ટર સુધી નાની બચત યોજનાઓ પર વ્યાજ દરોમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો ન હતો. નાણાકીય વર્ષ 2020-21 ના બીજા ક્વાર્ટરથી 2022-23 ના બીજા ક્વાર્ટર સુધી તેમાં કોઈ વધારો થયો નથી.
પોસ્ટ ઓફિસ એફડી આપવાની સ્પર્ધા
રિઝર્વ બેંકે કહ્યું છે કે "બેંકોના એફડી દરો હવે પોસ્ટ ઓફિસના એફડી દરો સાથે સ્પર્ધા કરી રહ્યા છે." રિઝર્વ બેંકના જણાવ્યા અનુસાર, 2023માં એકથી બે વર્ષની પરિપક્વતાવાળી બેંક FD પર સરેરાશ વ્યાજ 6.9 ટકા રહેશે. સપ્ટેમ્બર 2022માં તે 5.8 ટકા હતો. નાની બચત યોજનાઓ પર સતત ત્રણ વખત વ્યાજદર વધાર્યા બાદ 2 વર્ષની પોસ્ટ ઓફિસ FD પર હવે 6.9 ટકા વળતર મળી રહ્યું છે. જ્યારે સપ્ટેમ્બર 2022માં આ દર 5.5 ટકા હતો. દેશની સૌથી મોટી બેંક SBI એક વર્ષથી વધુ અને બે વર્ષથી ઓછી થાપણો પર 6.8 ટકા વ્યાજ ચૂકવી રહી છે.
