જો તમે પણ પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજનાના લાભાર્થી છો, તો તમારા માટે મોટા સમાચાર છે. સરકાર હવે આ યોજનાને બંધ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. વિભાગે આ માટે સરકારને સૂચનો પણ આપ્યા છે. તો ચાલો જાણીએ શું છે આ આખી વાત.
કોરોનાના સમયગાળા દરમિયાન, દેશમાં ગરીબ પરિવારોની આવકનો સ્ત્રોત ખતમ થઈ ગયો હતો. આવી સ્થિતિમાં, સરકારે પ્રધાનમંત્રી ગરીબ કલ્યાણ અન્ન યોજના (PMGKAY) હેઠળ મફત અનાજની સુવિધા શરૂ કરી હતી, જે સપ્ટેમ્બર પછી બંધ થઈ શકે છે. નાણા મંત્રાલય હેઠળ આવતા ખર્ચ વિભાગે સરકારને સૂચન કર્યું છે કે આ યોજનાને સપ્ટેમ્બરથી આગળ વધારવામાં ન આવે.
વિભાગે શું કહ્યું?
ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ એક્સપેન્ડિચર કહે છે, 'આ સ્કીમથી દેશ પર આર્થિક બોજ ખૂબ જ વધી રહ્યો છે. તે દેશના આર્થિક સ્વાસ્થ્ય માટે પણ સારું નથી. ગયા મહિને પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની ડ્યુટી ઘટાડવાના કારણે આવક પર આશરે 1 લાખ કરોડ રૂપિયાનો વધારાનો બોજ પડ્યો છે, જો વધુ રાહત આપવામાં આવશે તો નાણાકીય બોજ વધુ વધશે. હવે જ્યારે રોગચાળાની અસર ઓછી થઈ ગઈ છે, તો મફત રાશનની યોજના બંધ થઈ શકે છે.
સબસિડીનો બોજ વધી રહ્યો છે
વિભાગ દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતી મુજબ, કોરોના રોગચાળા પછીથી, સરકારે ખાદ્ય સબસિડી પર ઘણો ખર્ચ કર્યો છે. આ અંતર્ગત હાલમાં દેશના લગભગ 80 કરોડ લોકોને મફત રાશન આપવામાં આવી રહ્યું છે. જો કે આ યોજનાથી લોકોને રાહત મળી છે, પરંતુ સરકાર પર બોજ ઘણો વધી ગયો છે. આવી સ્થિતિમાં, ખર્ચ વિભાગનું કહેવું છે કે જો આ યોજનાને વધુ 6 મહિના સુધી લંબાવવામાં આવે છે, તો ફૂડ સબસિડી બિલ 80,000 કરોડ રૂપિયા વધીને લગભગ 3.7 લાખ કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચી જશે. આ ખર્ચ સરકારને મોટી મુશ્કેલીમાં મૂકી શકે છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે, આ વર્ષે માર્ચમાં કેન્દ્ર સરકારે આ યોજનાને સપ્ટેમ્બર 2022 સુધી લંબાવી હતી. સરકારે બજેટમાં ફૂડ સબસિડી માટે 2.07 લાખ કરોડ રૂપિયા પણ ફાળવ્યા છે.
રાજકોષીય ખાધ કેટલી હતી?
નોંધપાત્ર રીતે, આગામી બજેટમાં, નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં દેશની રાજકોષીય ખાધ જીડીપીના 6.7 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. તેના પર ખર્ચ વિભાગનું કહેવું છે કે આ ઐતિહાસિક માપદંડો કરતાં ઘણું વધારે છે, જ્યારે રાજ્યોની રાજકોષીય ખાધ 3.5 ટકા હોઈ શકે છે. એટલે કે, સરકાર પર પહેલેથી જ ઘણો બોજ છે, આવી સ્થિતિમાં મફત અનાજને વધુ લંબાવવું એક પરિબળ સાબિત થઈ શકે છે.
