તમે જે સમયે ઊંઘો છો, જાગો છો અને કસરત કરો છો અથવા ખાઓ છો તે સમય તમારા સ્વાસ્થ્યને નોંધપાત્ર રીતે અસર કરી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, મોડી રાત્રે ખાવાથી વજન વધી શકે છે. કારણ કે પ્રવૃત્તિઓ માટે દિવસ દરમિયાન ખોરાક લેવામાં આવે છે, રાત્રે ખોરાક લેવાથી ચરબી વધે છે કારણ કે રાત્રે શરીર આરામની સ્થિતિમાં રહે છે. આવી સ્થિતિમાં ખોરાક પચવામાં તકલીફ થાય છે. કેટલાક લોકો સ્વસ્થ રહેવા માટે દવાઓ પણ લે છે. દવા પ્રત્યે શરીરની પ્રતિક્રિયા અલગ અલગ હોઈ શકે છે.
તે દિવસ દરમિયાન લેવામાં આવે છે કે રાત્રે તેના પર નિર્ભર છે. જ્યારે ડોકટરો લોકો માટે દવા લખે છે, ત્યારે તેઓ ભાગ્યે જ તેને લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય કહે છે. આના બે કારણો હોઈ શકે છે. પ્રથમ, ઘણા ચિકિત્સકો જાણતા નથી કે અમુક દવાઓ દિવસના ચોક્કસ સમયે વધુ સારી રીતે કામ કરે છે. અને બીજું, 24-કલાકના ચક્ર દરમિયાન સંભવિત વિવિધ અસરો માટે મોટાભાગની દવાઓનો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો નથી. આ જ કારણ છે કે ડોકટરો કહે છે કે આ દવા સવારે લેવાની છે અને રાત્રે લેવાની છે, પરંતુ ક્યારેય ચોક્કસ સમય જણાવતા નથી.
કઈ દવા કયા સમયે લેવી જોઈએ
અમારા તાજેતરમાં પ્રકાશિત થયેલા સંશોધનમાં, અમને જાણવા મળ્યું છે કે રાત્રે કોઈ ચોક્કસ સમયે દવા લેવાથી હૃદયને નુકસાન થવાનું જોખમ વધી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, 50 થી વધુ વર્ષો પહેલા, સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું હતું કે સિમવાસ્ટેટિન દવા ટ્રિગ્લાઇસેરાઇડ અને કોલેસ્ટ્રોલના સ્તરને ઘટાડવામાં વધુ અસરકારક છે જ્યારે તે દિવસ કરતાં રાત્રે લેવામાં આવે છે. આનું કારણ એ છે કે આ દવાઓના લીવર એન્ઝાઇમ રાત્રે વધુ સક્રિય હોય છે. પરિણામે, ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન સાંજે સિમ્વાસ્ટેટિન લેવાની ભલામણ કરે છે.
એ જ રીતે, 1990 ના દાયકામાં સંશોધન દર્શાવે છે કે કીમોથેરાપીની અસરકારકતા દિવસના સમય દ્વારા વધારી શકાય છે. આનું કારણ એ છે કે કેન્સરના કોષો દિવસ દરમિયાન જુદા જુદા દરે વિભાજિત થાય છે. શરીર જે દરે દવાઓનું ચયાપચય કરે છે તે પણ 24-કલાકના ચક્રમાં બદલાય છે. અન્ય ઉદાહરણોમાં ઓવર-ધ-કાઉન્ટર એસિડ રિફ્લક્સ દવા ઓમેપ્રાઝોલ અને બ્લડ પ્રેશરની દવાઓનો સમાવેશ થાય છે જે અનુક્રમે સૂવાના સમય પહેલાં અથવા સાંજે લેવામાં આવે ત્યારે શ્રેષ્ઠ કામ કરે છે.
ખોટા સમયે દવાઓ લેવાથી પણ નુકસાન થઈ શકે છે.
મિડાઝોલમ, વિશ્વભરમાં સર્જિકલ પ્રક્રિયાઓમાં ઉપયોગમાં લેવાતી સૌથી સામાન્ય દવા, રાત્રે હૃદયને સુરક્ષિત કરતી આંતરિક ધમનીઓને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. હાલમાં, મિડાઝોલમ ક્યારે આપવી તે અંગે કોઈ માર્ગદર્શિકા નથી. 2014 થી 2019 દરમિયાન સર્જિકલ પ્રક્રિયાઓ દરમિયાન હૃદયના નુકસાનની ઘટનાઓ માટે 50 તબીબી સંસ્થાઓના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું, જાણવા મળ્યું હતું કે રાતોરાત શસ્ત્રક્રિયા દરમિયાન મિડાઝોલમ લેવાથી તંદુરસ્ત દર્દીઓમાં હૃદયને નુકસાન થવાનું જોખમ ત્રણ ગણું વધી શકે છે.
દવાઓ ક્યારે આપવી તે અંગે યોગ્ય માહિતી નથી
2019 સુધી, FDA પાસે હાલમાં દિવસના ચોક્કસ સમયે આપવામાં આવતી 50 સૂચિત દવાઓમાંથી માત્ર ચાર માટે ભલામણો છે. હું માનું છું કે દવાના સમયને ધ્યાનમાં રાખવાથી સારવારને વધુ અસરકારક બનાવવામાં મદદ મળી શકે છે અને વિશ્વભરના વધુ લોકોને મદદ મળી શકે છે.