વિશ્વમાં ભારતમાં ભેંસોની સૌથી વધુ વસ્તી છે. કારણ કે ભારતમાં અડધાથી વધુ લોકો પશુપાલન કરીને પોતાનું ગુજરાન ચલાવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારતમાં ભેંસોની લગભગ 26 જાતિઓ જોવા મળે છે. પરંતુ હજુ પણ આ 26 જાતિઓમાંથી માત્ર 12 જાતિઓનું જ પશુપાલક ભાઈઓ તેમના લાભાર્થે ઉછેર કરે છે. ભારતના ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં મોટાભાગની ભેંસ ઉછેરવામાં આવે છે.
જો તમે પણ પશુપાલન કરીને સારો નફો મેળવવા માંગતા હોવ તો ભેંસોની આ 5 શ્રેષ્ઠ જાતિઓનું પાલન-પોષણ કરીને તમે થોડા સમયમાં જ અમીર બની શકો છો. તો ચાલો ભેંસની આ 5 શ્રેષ્ઠ જાતિઓ વિશે વિગતવાર જાણીએ...
1. મુર્રાહ ભેંસ
ભેંસોમાં મુર્રાહ જાતિની ભેંસને શ્રેષ્ઠ ભેંસ ગણવામાં આવે છે. કારણ કે આ ભેંસ સૌથી વધુ દૂધ આપવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. જો જોવામાં આવે તો તેની સરેરાશ દૂધ ઉત્પાદન ક્ષમતા 1750 થી 1850 પ્રતિ લિટર છે. એટલું જ નહીં, મુર્રાહ ભેંસના દૂધમાં લગભગ 9 ટકા ફેટ જોવા મળે છે. તમને જણાવી દઈએ કે, મુર્રાહ જાતિની ભેંસ દેખાવમાં લાંબી, પહોળી અને ભરાવદાર હોય છે. ભારતમાં હરિયાણા અને પંજાબ રાજ્યોમાં તે વધુ પાળવામાં આવે છે.
2. પંઢરપુરી ભેંસ
ભેંસની આ જાતિ મોટાભાગે મહારાષ્ટ્રના સોલાપુર, કોલ્હાપુર, રત્નાગીરી જિલ્લાઓમાં ઉછેરવામાં આવે છે. તેની દૂધ આપવાની ક્ષમતા લગભગ 1700 થી 1800 પ્રતિ લિટર છે. તેના દૂધમાં પણ 8 ટકા ફેટ જોવા મળે છે. જો આ ભેંસના જોવાની વાત કરીએ તો તે દેખાવમાં ખૂબ જ સુંદર છે. તેના શિંગડા 45 થી 50 સેમી લાંબા હોય છે. આ ભેંસનું કુલ વજન 450 થી 470 કિલો જેટલું છે અને આ ભેંસ કાળા રંગની છે.
3. સુરતી ભેંસ
ભેંસની આ જાતિ ગુજરાતના પશુપાલકો દ્વારા ઉછેરવામાં આવે છે. તેની દૂધ આપવાની ક્ષમતા લગભગ 900 થી 1300 પ્રતિ લિટર છે. અને તેમાં 8 થી 12 ટકા ફેટ જોવા મળે છે.
4. ચિલ્કા ભેંસ
ચિલ્કા જાતિની ભેંસ ભારતના ઓરિસ્સા રાજ્યમાં જોવા મળે છે. આમાં દૂધ આપવાની ક્ષમતા 500 થી 600 પ્રતિ લિટર છે. જેને તમે માર્કેટમાં વેચીને સારો નફો કમાઈ શકો છો. આ ભેંસનો રંગ ભુરો અને કાળો હોય છે.
5. મહેસાણી ભેંસ
ભેંસની આ જાતિ ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રમાં વધુ જોવા મળે છે. આમાં સરેરાશ દૂધ આપવાની ક્ષમતા 1200 થી 1500 પ્રતિ લિટર છે. આ જાતિ મુર્રાહ જેવી લાગે છે. પરંતુ તેનું વજન મુર્રાહ ભેંસ જેવું નથી, તેનું વજન ઓછું છે. જો જોવામાં આવે તો તેની રેન્જ 560 થી 480 કિગ્રા છે. તેનો રંગ કાળો છે.