દર વર્ષે ભાદરવા માસમાં શુક્લ પક્ષની પાંચમના રોજ ઋષિ પાંચમ નુ વ્રત આવે છે. આ દિવસે સપ્ત ઋષિઓનું પૂજન કરવામાં આવે છે. મહિલાઓ આ દિવસે સપ્ત ઋષિના આશીર્વાદ મેળવવા અને સુખ, શાંતિ અને સમૃદ્ધિની ઇચ્છા રાખવા માટે આ વ્રત રાખે છે. લોકો જાણીજોઈને કે અજાણતા કરેલી ભૂલો અને ભૂલોથી છુટકારો મેળવવા માટે આ ઉપવાસ કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે જે વ્યક્તિ ઋષિઓની પૂજા કરે છે તેમને પાપોથી મુક્તિ મળે છે.
શુભ મુહૂર્ત : ઋષિ પાંચમના વ્રત અને પુજાની ખાસ વાત એ છે કે તેને કરવા માટે કોઈ ખાસ સમયની જરૂર નથી હોતી. શુભ મુહૂર્ત 11 સપ્ટેમ્બરે સવારે 6:7 થી શરૂ થશે અને બીજા દિવસે 12 સપ્ટેમ્બરે સવારે 6:7 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ઋષિ પાંચમ માટે આખો દિવસ શુભ છે. તમે કોઈપણ સમયે પૂજા કરી શકો છો.
ઋષિ પાંચમમાં કરો આની પૂજા : પરંપરાગત રીતે ઋષિ પાંચમના દિવસે સપ્ત ઋષિઓની પૂજા કરવામાં આવે છે.જેમાં ઋષિ કશ્યપ, ઋષિ અત્રી, ઋષિ ભારદ્વાજ, ઋષિ વિશ્વામિત્ર, ઋષિ ગૌતમ, ઋષિ જમદગ્નિ અને ઋષિ વરિષ્ઠા ની પૂજા કરવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે આ સપ્ત ઋષિઓએ સમાજના ઉત્કર્ષ અને કલ્યાણ માટે તેમનો સહકાર આપ્યો હતો.
ઋષિ પાંચમના વ્રત માટે ભવિષ્ય પુરાણમાં લખવામાં આવ્યું છે કે વિદર્ભ દેશમાં એક ઉત્તક નામનો બ્રાહ્મણ હતો. તેની પત્નીનું નામ સુશીલા હતું. ઉત્તક ને બે દીકરા અને એક પુત્રી હતી. ઉત્તકે વિવાહ યોગ્ય પુત્રીના લગ્ન કર્યા. લગ્ન નાં થોડા દિવસો બાદ પુત્રીના પતિનું અકાળ મૃત્યુ થઈ ગયું.આ પછી તેની પુત્રી તેના પિતાના ઘરે પરત આવી.
એક દિવસ ઉત્તકની વિધવા પુત્રી સૂતી હતી. પછી તેની માતાએ જોયું કે પુત્રીનાં શરીરમાં જીવડાં પડ્યા છે. દીકરીને આ હાલતમાં જોઈને સુશીલા અસ્વસ્થ થઈ જાય છે. તેના પતિને આ વિશે જણાવ્યું. બ્રાહ્મણે ધ્યાન કર્યું અને પુત્રીના પાછલા જન્મ વિશે જોયું. બ્રાહ્મણે જોયું કે તેની પુત્રી અગાઉ પણ બ્રાહ્મણ પરિવારમાંથી હતી પરંતુ માસિક ધર્મ દરમિયાન તેણે પૂજાના વાસણોને સ્પર્શ કર્યો હતો.
આ પાપમાંથી છુટકારો મેળવવા માટે તેની પુત્રીએ ઋષિ પંચમનું વ્રત પણ રાખ્યું નથી. જેના કારણે તેને આ જન્મમાં કીડા પડ્યા. ઉત્તક નાં કહેવાથી પુત્રીએ ઋષિ પાંચમ નુ વ્રત કર્યું અને આ વ્રતથી સૌભાગ્ય મેળવ્યું.
