આજકાલ બધી જગ્યાએ ઘોંઘાટ છે. જો તમે સાંભળવા માંગતા ન હોવ તો પણ તેનો અવાજ તમારા કાનમાં ગુંજતો રહે છે. આપણે ઊંઘમાંથી જાગી જતાં જ મોબાઈલ હાથમાં લઈએ છીએ. અચાનક ખબર પડે છે કે મૌસા જીના નાના ભાઈએ તમને ફેમિલી ગ્રુપમાં પડકાર ફેંક્યો છે. તમારા ધર્મની રક્ષા માટે અવાજ પણ ઉઠાવતા નથી એવા સનાતની તમે શું કામના છો? મિત્રોના ગ્રૂપમાં મેસેજ ચાલી રહ્યા છે, એવા લોકો છે જેઓ પોતાનો ધર્મ બચાવવા રસ્તા પર આવી ગયા છે અને આપણે તો મોબાઈલ-મોબાઈલ રમીએ છીએ. થોડા દિવસો પહેલા આવો જ એક મેસેજ વાયરલ થયો હતો જેમાં ખાન સાહેબ હિંદુઓને તેમનો ધર્મ યોગ્ય રીતે ન કરવા બદલ ટોણા મારતા હતા. મને ખાતરી છે કે આ જ મેસેજ બીજી બાજુ પણ જશે. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આ બધું ક્યાંથી આવે છે? બજારમાં એકાએક ઝેર ભરેલા ઈન્જેક્શન ક્યાંથી આવ્યા? શું તમે જાણો છો કે આ લાદવામાં આવેલા ધર્મની સોયનું ઝેર તમને કેવી રીતે બીમાર કરશે?
થોડા દિવસો પહેલા આપણે ધરતી દિવસની ઉજવણી કરી હતી. એ જ ભૂમિ જેણે આપણને બધાને દત્તક લીધા. આ કુદરતે માણસને જન્મ આપ્યો. માણસની ઉત્પત્તિ કુટુંબ, કુળ, સમાજ તરફ આગળ વધતી રહી. આ પ્રક્રિયામાં ધર્મનું નામ વધુ ઉમેરાયું. ધર્મે આપણને સમાજમાં જીવતા શીખવ્યું, જીવન કેવી રીતે જીવવું તે શીખવ્યું. જે બૌદ્ધિકોએ આ ધરતી પર સમાજમાં ચેતના અને સત્યનો વિકાસ કરવા માટે ધર્મ નામના વિષયની કલ્પના કરી હશે, તેઓને ખબર ન હતી કે આ ધર્મ પાછળથી માનવજાતના વિનાશનું કારણ બનશે.
તેના નામ પર તલવારો અને પથ્થરોનો ઉપયોગ થશે અને તેના નામથી ખૂબ નફરત ફેલાશે. જો હું જાણતો હોત તો કદાચ ધર્મને ધર્મ જેવો ન બનાવાયો હોત. ધર્મ એ જીવન જીવવાની રીત હતી. જેમાં આ સૃષ્ટિના સર્જકનો આભાર માનવાની રીત બતાવવામાં આવી હતી. આપણે તે ધર્મને કેટલો વિકૃત કરી નાખ્યો છે ?
હોસ્પિટલના ICU બહાર બેઠેલા દર્દીઓના સંબંધીઓને મળો. દરેક વ્યક્તિ પોતપોતાના ભગવાનનો જપ કરે છે. રામનો જપ કરવા વાળા અલ્લાહ ને યાદ કરતી આંખો જોઈ તડપી ઉઠે છે. એકબીજાને સાંત્વના આપનારા આ લોકો વચ્ચે માત્ર એક જ સબંધ જોશો જે પીડાનો સંબંધ છે.
તેઓ જાણે છે કે ICUમાં ગંભીર હાલતમાં પડેલા દર્દીને માત્ર એક શક્તિ જ સાજો કરી શકે છે અને તે શક્તિનું કોઈ નામ નથી. તમે લાઉડસ્પીકરની મદદથી તમારા ભગવાનનું નામ નથી બોલાવી રહ્યા પરંતુ તેમનું અપમાન કરી રહ્યા છો. જો તમે બાળકોના કાઉન્સેલરને મળો તો તમને પહેલી સલાહ એ મળશે કે તમે તમારા બાળકોને અન્ય બાળકો સાથે સરખાવીને તેમનું અપમાન કરી રહ્યા છો.
આપણે મનુષ્યો, બાળકો, ઘર, મિલકત, પતિ, પત્ની, માતા અને પિતાની સરખામણી કરતાં, ભગવાન અને ધર્મની પણ સરખામણી કરવા લાગ્યા છીએ. આપણે બધાને કાઉન્સેલિંગની જરૂર છે. આ દેશને કબીર જેવા દરવેશની જરૂર છે, તોફાનીની નહીં. આ દુનિયામાં પ્રેમનો સંદેશ ફેલાવવા માટે આપણા હાથને પથ્થર અને તલવારની નહીં પણ એકતારા ની જરૂર છે. જે દેશના લોકોની સંસ્કૃતિ કાશ્મીરથી કન્યાકુમારી જેવી વૈવિધ્યસભર છે, તેમણે એકતાનો દાખલો બેસાડતો સેતુ બનવો જોઈએ, જે દેશના દરેક ખૂણાને જોડે છે.
આ વસ્તુઓ અને મનુષ્ય વચ્ચે એટલી મજબૂત દીવાલ બનવા દો કે દરેક પથ્થર અથડાયા પછી તૂટી જશે કારણ કે માનવ જીવનથી વધુ મૂલ્યવાન બીજું કંઈ નથી. અને વ્યક્તિના જીવવા માટે કોઈ ધર્મ ની નહિ માણસાઈ ની જરૂર છે.