નવી કર વ્યવસ્થામાં ભારતીય નાગરિકોએ 7 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ આવકવેરો ચૂકવવો પડશે નહીં. પરંતુ ભારતમાં એક એવું રાજ્ય છે જ્યાં 95 ટકા રહેવાસીઓએ તેમની કરોડો રૂપિયાની કમાણી પર આવકવેરાનો એક પૈસો પણ ચૂકવવો પડતો નથી. આ રાજ્ય છે સિક્કિમ.
આઝાદી બાદથી અહીંના મૂળ રહેવાસીઓને આવકવેરામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. જો કે, હવે દેશમાં સિક્કિમના લોકોને આવકવેરા ભરવામાં આપવામાં આવેલી છૂટને રોકવાની પણ માંગ ઉઠી રહી છે. ઘણા લોકોનું કહેવું છે કે સિક્કિમના રહેવાસીઓને આપવામાં આવેલી આ છૂટનો બહારના લોકો આવકવેરો ભરવાથી બચવા માટે દુરુપયોગ કરી રહ્યા છે.
ઉત્તર-પૂર્વના ઘણા રાજ્યોને બંધારણની કલમ 371-F હેઠળ વિશેષ દરજ્જો મળ્યો છે. સિક્કિમના મૂળ રહેવાસીઓને આવકવેરા અધિનિયમ, 1961ની કલમ 10 (26AAA) હેઠળ આવકવેરામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. એટલે કે રાજ્યના લોકોને તેમની આવક પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી. સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ સિક્કિમની 95 ટકા વસ્તીને આદિવાસી ગણવામાં આવી છે.
પહેલા માત્ર સિક્કિમ વિષયનું પ્રમાણપત્ર ધરાવનારા અને તેમના વંશજોને જ વતની ગણવામાં આવતા હતા. તેમને સિક્કિમ સિટીઝનશિપ એમેન્ડમેન્ટ ઓર્ડર, 1989 હેઠળ ભારતીય નાગરિક બનાવવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ તેના એક નિર્ણયમાં સુપ્રીમ કોર્ટે 26 એપ્રિલ 1975 (ભારત સાથે સિક્કિમના વિલીનીકરણના એક દિવસ પહેલા) સુધી સિક્કિમમાં રહેતા ભારતીય મૂળના લોકોને સિક્કિમના મૂળ રહેવાસીઓનો દરજ્જો પણ આપ્યો છે.
સિક્કિમની સ્થાપના 1642માં થઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે. સિક્કિમનું ભારતમાં સંપૂર્ણ વિલીનીકરણ 1975માં થયું હતું. વર્ષ 1950માં ભારત-સિક્કિમ શાંતિ કરાર દ્વારા સિક્કિમ ભારતના સંરક્ષણ હેઠળ આવ્યું. સિક્કિમના ચોગ્યાલ શાસકે વર્ષ 1948માં સિક્કિમ ઈન્કમ ટેક્સ મેન્યુઅલ બહાર પાડ્યું હતું.
રાજ્યના લોકો પાસેથી કોઈપણ રીતે આવકવેરો વસૂલવામાં નહીં આવે તેવી ચર્ચા થઈ હતી. ભારત સાથેના વિલીનીકરણમાં આવકવેરા મુક્તિની શરત પણ સામેલ હતી, જેને ભારતે પણ સ્વીકારી હતી. આ સ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતીય આવકવેરા કાયદાની કલમ 10 (26AAA) હેઠળ, સિક્કિમના વતનીઓને આવકવેરામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી હતી.
સિક્કિમના રહેવાસીઓને આપવામાં આવેલી આવકવેરા મુક્તિને નાબૂદ કરવાની માંગ પણ સમયાંતરે ઉઠતી રહે છે. બીજેપી નેતા અને એડવોકેટ અશ્વિની ઉપાધ્યાય તો સિક્કિમને ટેક્સ હેવન કહે છે. આવકવેરા મુક્તિના દુરુપયોગના અવારનવાર અહેવાલો છે. સિક્કિમના લોકોના નામે મોટી માત્રામાં ડીમેટ ખાતા ખોલવાનો મામલો પણ સામે આવ્યો છે.
