વરિષ્ઠ નાગરિકોને પેન્શન યોજનાઓ, નિવૃત્તિ લાભો, આરોગ્ય સંભાળ અને મુસાફરી ડિસ્કાઉન્ટ સહિત ભારતમાં વધુ આરામદાયક અને સુરક્ષિત જીવન જીવવામાં મદદ કરવા માટે વિવિધ પ્રકારની સેવાઓ અને સંસાધનો દ્વારા સમર્થન આપવામાં આવે છે. સરકાર નિવૃત્તિ પછી નાણાકીય સુરક્ષા જાળવવા માટે ઘણી પેન્શન યોજનાઓ ઓફર કરે છે. કેટલીક ગેરેન્ટેડ પેન્શન યોજનાઓમાં, તમે લીધેલી લોન પર કર કપાત જેવા લાભો પણ મેળવી શકો છો.
રાષ્ટ્રીય પેન્શન સિસ્ટમ
નેશનલ પેન્શન સિસ્ટમ (NPS) એ નિવૃત્તિ બચત અને રોકાણ કાર્યક્રમ છે જે ભારત સરકાર દ્વારા ભારતના નાગરિકોને તેમની ઉંમર પ્રમાણે સુરક્ષા પૂરી પાડવા માટે સ્થાપવામાં આવે છે. NPS ના મુખ્ય ઉદ્દેશ્યોમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
વૃદ્ધાવસ્થા આવક પ્રદાન કરશે.
લાંબા ગાળા માટે વાજબી બજાર આધારિત વળતર આપશે.
આ યોજના તમામ નાગરિકો માટે વૃદ્ધાવસ્થા સુરક્ષા કવરેજ વિસ્તારે છે.
60 થી 65 વર્ષની વચ્ચેનો કોઈપણ ભારતીય નાગરિક પણ NPSમાં જોડાઈ શકે છે અને 70 વર્ષની ઉંમર સુધી સભ્ય રહી શકે છે. જોડાવાની ઉંમર વધવાની સાથે, સબ્સ્ક્રાઇબર્સ કે જેઓ જીવનના અંતમાં NPS માં જોડાવા માંગે છે તેઓ NPS ના લાભો મેળવી શકશે.
ઈન્દિરા ગાંધી રાષ્ટ્રીય વૃદ્ધાવસ્થા પેન્શન યોજના (IGNOAPS)
ભારતમાં વરિષ્ઠ વ્યક્તિઓને IGNOAPS યોજના હેઠળ માસિક પેન્શન મળશે. BPL કેટેગરીમાં આવતા 60-79 વર્ષની વયજૂથના વરિષ્ઠ નાગરિકોને માસિક રૂ.300/- સ્ટાઈપેન્ડ મળે છે. જ્યારે તમે 80 વર્ષની ઉંમર સુધી પહોંચો છો, ત્યારે તમારું પેન્શન દર મહિને રૂ. 500/- વધે છે.
ઈન્દિરા ગાંધી રાષ્ટ્રીય વૃદ્ધાવસ્થા પેન્શન યોજના એક પેન્શન છે જેમાં યોગદાનની જરૂર નથી. તેનો અર્થ એ છે કે લાભાર્થીને પેન્શન મેળવવા માટે કોઈ યોગદાન આપવાની જરૂર નથી.
અટલ પેન્શન યોજના
અટલ પેન્શન યોજના (APY) એ તમામ ભારતીયો, ખાસ કરીને ગરીબો, વંચિતો અને અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં કામ કરતા લોકો માટે એક વિશેષ યોજના છે. APY સબ્સ્ક્રાઇબર્સને દર મહિને રૂ. 1000 થી રૂ. 5000 વચ્ચે લઘુત્તમ માસિક પેન્શન મળશે.
18 થી 40 વર્ષની વય જૂથના તમામ ભારતીય નાગરિકો APY માટે પાત્ર છે. યોજનામાં પ્રવેશ 18 થી 40 વર્ષની વય જૂથના તમામ બેંક ખાતા ધારકો માટે ખુલ્લી છે. જો કે, પસંદ કરેલ પેન્શનની રકમના આધારે યોગદાન બદલાય છે. એ પણ નોંધનીય છે કે 1 ઓક્ટોબર, 2022 થી, કોઈપણ નાગરિક કે જે આવકવેરાદાતા છે અથવા છે તે APY માં જોડાવા માટે પાત્ર રહેશે નહીં.
વરિષ્ઠ પેન્શન વીમા યોજના
ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ફાયનાન્સિયલ સર્વિસીસની વેબસાઈટ અનુસાર, 'આ સ્કીમ લાઈફ ઈન્સ્યોરન્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (LIC) દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે. યોજના હેઠળ, સબ્સ્ક્રાઇબર્સને એક સામટી રકમ ચૂકવીને વાર્ષિક 9% (માસિક ચૂકવવાપાત્ર) ના બાંયધરીકૃત દરે પેન્શન મળે છે. LIC દ્વારા ફંડ પર જનરેટ કરાયેલા વળતર પર ગેરંટીકૃત વળતરમાં કોઈપણ તફાવતની ભરપાઈ ભારત સરકાર દ્વારા યોજનામાં સબસિડી ચૂકવણી દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ યોજના વાર્ષિક પૉલિસી ખરીદ્યાના પંદર વર્ષ પછી ડિપોઝિટ પાછી ખેંચી શકે છે.