આજકાલ ઘણા શિક્ષિત લોકો ખેતીને વ્યવસાય તરીકે અપનાવવા લાગ્યા છે. આવા લોકો પરંપરાગત ખેતીને બદલે આધુનિક ખેતી કરે છે અને ઘણો નફો કમાઈ રહ્યા છે. આધુનિક બિયારણ, તકનીકો અને પાકની પદ્ધતિઓ અપનાવીને તેઓએ ખેતીને નફાકારક સોદો બનાવ્યો છે.
જો તમે પણ ખેતીને તમારો વ્યવસાય બનાવવા માંગો છો અને તમારી પાસે ઓછી જમીન છે તો તમારે લીંબુની ખેતી કરવી જોઈએ. લીંબુની ખેતી ઓછી મહેનતની છે અને તેમાં કમાણી પણ ઘણી સારી છે. સાથે જ તેનો ફાયદો એ છે કે લીંબુનો છોડ એક વાર લગાવવાથી વર્ષો સુધી ફળ મળે છે. લીંબુની માંગ આખા વર્ષ આસપાસ રહેતી હોવાથી તેની ખેતીમાં બચત પણ વધુ થાય છે.
હાલની વાત કરીએ તો લીંબુના ભાવે લોકોના દાંત ખાટા કરી દીધા છે. છેલ્લા ઘણા દિવસોથી વધતી જતી ગરમી સાથે લીંબુની માંગમાં વધારો થયો છે. લીંબુનો ભાવ 300 રૂપિયા પ્રતિ કિલોને પાર પહોંચી ગયો છે. એક લીંબુની કિંમત 10 રૂપિયાને વટાવી ગઈ છે.
લીંબુની ખેતી માટે જમીન
રેતાળ અને લોમી જમીન લીંબુના છોડ રોપવા માટે શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. લીંબુના છોડ એવી જમીન પર ન લગાવવા જોઈએ કે જેમાં પાણી ભરાઈ જવાનો ભય હોય અથવા જમીન ભરાઈ ગઈ હોય. લીંબુની ખેતી હળવી એસિડિક અને આલ્કલાઇન જમીનમાં પણ કરી શકાય છે. લીંબુની ખાસ વાત એ છે કે તે ઘણા પ્રકારના વાતાવરણમાં ઉગાડી શકાય છે.
લીંબુના છોડનું વાવેતર
લીંબુના બગીચાના વાવેતર માટે નર્સરી તૈયાર કરવી પડે છે. સામાન્ય રીતે ખેડૂતો સારી નર્સરીમાંથી રોપા લે છે. છોડ બીજમાંથી ઉગાડવામાં આવે છે. જ્યારે છોડ મોટા થાય છે, ત્યારે આ છોડ પર સારી જાતના છોડની ડાળીઓમાંથી કલમ બનાવવામાં આવે છે. કલમ બનાવ્યાના એક વર્ષ પછી આ છોડ ખેતરમાં વાવવામાં આવે છે.
રોપાઓ રોપતા પહેલા, ખેતરમાં ખાડાઓ ખોદવામાં આવે છે અને તેમાં કમ્પોસ્ટ ખાતર ઉમેરવામાં આવે છે અને તેને માટીથી ભરવામાં આવે છે. લીંબુના બગીચા વાવવાનો યોગ્ય સમય વરસાદની ઋતુ છે. જો કો તેનુ વસંતમાં પણ વાવેતર કરી શકાય છે. લીંબુના છોડ હંમેશા વિશ્વસનીય નર્સરી અથવા કોઈપણ સરકારી સંસ્થામાંથી લેવા જોઈએ.
વિવિધતાની શ્રેષ્ઠ પસંદગી
આપણા દેશમાં ઋતુ અને આબોહવા પ્રમાણે વિવિધ જાતોનું વાવેતર કરવામાં આવે છે. તેથી, જ્યારે પણ તમે બગીચામાં વાવેતર કરવા માંગતા હો, ત્યારે વિવિધતા અંગે પહેલાથી જ લીંબુની ખેતી કરતા ખેડૂતો અને તમારા રાજ્યના બાગાયત વિભાગની સલાહ લો. ઉનાળામાં વધુ ફળ આપે તેવી જાતનું વાવેતર કરો.
સારી કમાણી કરશે
લીંબુના છોડને ખેતરમાં વાવ્યા પછી ત્રીજા વર્ષે સારા ફળ આપવા લાગે છે. જ્યાં સુધી લીંબુના છોડ ફળ આપવાનું શરૂ ન કરે ત્યાં સુધી તમે છોડની વચ્ચે છોડેલી જગ્યામાં શાકભાજી વાવીને કમાણી કરી શકો છો. લીંબુના છોડ પર પુષ્કળ લીંબુ આવે છે. છોડ પર શરૂઆતમાં જ 40 કિલો જેટલા લીંબુ આવે છે. બજારમાં લીંબુનો ભાવ જથ્થાબંધ 20 થી 50 રૂપિયા સુધીનો છે. તેથી, એક વર્ષમાં એક એકર લીંબુની ખેતી કરીને ખેડૂત સરળતાથી 3 થી 4 લાખ રૂપિયાની કમાણી કરી લે છે.