1 જાન્યુઆરી, 2004ના રોજ શરૂ કરાયેલ નેશનલ પેન્શન સિસ્ટમ (NPS) ભારતના નિવૃત્તિ આયોજન ક્ષેત્ર માટે રમત-બદલતી યોજના તરીકે ઉભરી આવી છે. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વ્યક્તિઓને તેમના કામકાજના વર્ષો દરમિયાન તેમના પેન્શન ફંડમાં નિયમિત યોગદાન આપવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે, જેનાથી નિવૃત્તિ પછી સુરક્ષિત નાણાકીય આયોજન સુનિશ્ચિત થાય છે.
સરકાર અને પેન્શન ફંડ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (PFRDA) દ્વારા સંયુક્ત રીતે ચલાવવામાં આવે છે, આ યોજના પૂર્વનિર્ધારિત પેન્શનની રકમનું વચન આપતી નથી પરંતુ અનુકૂળ રોકાણ વળતરની શક્યતા પ્રદાન કરે છે. NPS અસ્કયામતોએ 37% નો ચક્રવૃદ્ધિ વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર (CAGR) હાંસલ કર્યો છે, જે રૂ. 2.76 લાખ કરોડ સુધી પહોંચ્યો છે, મુખ્યત્વે આ વૃદ્ધિમાં યોગદાન આપનારા 58 લાખ બિન-સરકારી ગ્રાહકોને કારણે. ચાલો જાણીએ કે તાજેતરમાં NPSમાં શું ફેરફારો થયા છે.
1. કર કપાત મર્યાદા
કેન્દ્રીય બજેટ 2024 માં, નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે એમ્પ્લોયર યોગદાન માટે કર કપાત મર્યાદામાં મહત્વપૂર્ણ ફેરફારોની જાહેરાત કરી હતી. આ ગોઠવણ એમ્પ્લોયર ફાળો બેન્ચમાર્કને કર્મચારીના પગારના 10% થી વધારીને 14% કરી. પરિણામે, કર્મચારીઓ હવે NPSમાં નોકરીદાતાના યોગદાનના સંદર્ભમાં તેમના મૂળ પગારના 4% જેટલી વધારાની કપાત મેળવી શકશે. ઉદાહરણ તરીકે, ₹1 લાખનો મૂળભૂત માસિક પગાર મેળવનાર કર્મચારી હવે દર મહિને ₹4,000 ની વધારાની કપાતનો લાભ લઈ શકે છે.
2. NPS ઉપાડ
નેશનલ પેન્શન સિસ્ટમ (NPS)માંથી અંતિમ ઉપાડ માટેના નિયમોમાં 2024માં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. હવે સબસ્ક્રાઇબરને તેની કુલ રકમના 60% ટેક્સ ફ્રી એકમ રકમ તરીકે ઉપાડવાની છૂટ છે. બાકીના 40% નો ઉપયોગ વાર્ષિકી પ્લાન ખરીદવા માટે થવો જોઈએ, જેના પર ઉપાડ પર ટેક્સ લાગતો નથી, પરંતુ વાર્ષિકી ચુકવણીના તબક્કા દરમિયાન તેના પર ટેક્સ લાગશે.
જો નિવૃત્તિ સમયે કુલ કોર્પસ રૂ. 5 લાખથી વધુ હોય, તો એનપીએસ કોર્પસના 40% નો ઉપયોગ વાર્ષિકી યોજના ખરીદવા માટે થવો જોઈએ, આ ભાગ પર કોઈ કર અસર થશે નહીં. જો કે, વાર્ષિકી ચુકવણીઓ વ્યક્તિના આવકવેરા કૌંસના આધારે કરવેરાને આધીન રહેશે.
3. NPS રોકાણ ફાળવણી
NPSમાં રોકાણ ફાળવણી માર્ગદર્શિકામાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. નિયમ હવે નક્કી કરે છે કે વ્યક્તિઓ 60 વર્ષની ઉંમર સુધી મહત્તમ 75% ઇક્વિટી એક્સપોઝર જાળવી શકે છે. આનાથી ગ્રાહકો તેમના રોજગાર વર્ષો દરમિયાન રોકાણ વૃદ્ધિની તકોનો લાભ લઈ શકે છે.
4. ટિયર-2 NPS ખાતામાં ઇક્વિટી ફાળવણી
સરકારે ટિયર-2 NPS ખાતાધારકો માટે ઇક્વિટી ફાળવણીની મર્યાદા 75% થી વધારીને 100% કરી છે. આ એડજસ્ટમેન્ટ રોકાણકારોને તેમના ટિયર-2 NPS એકાઉન્ટની અંદર ઇક્વિટીમાં રોકાણ વધારવા માટે સક્ષમ બનાવે છે, સંભવિતપણે અપસાઇડ સંભવિતતામાં વધારો કરે છે.
