પોસ્ટ ઓફિસ હેઠળ ઘણી નાની બચત યોજનાઓ ચલાવવામાં આવે છે, જે અંતર્ગત નિયમો બદલાતા રહે છે. હવે વધુ એક નવો ફેરફાર સામે આવ્યો છે. એક યોજના હેઠળ થાપણો પર વ્યાજ ચૂકવવાનું બંધ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. હકીકતમાં કેન્દ્ર સરકારે આ વર્ષની શરૂઆતમાં નેશનલ સેવિંગ્સ સ્કીમ (NSS)ને લઈને એક સૂચના જારી કરી હતી. જેમાં થાપણદારોને 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં તેમના પૈસા ઉપાડવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું. 1 ઓક્ટોબર, 2024થી વ્યાજની ચૂકવણી બંધ થઈ જશે તેવી માહિતી પણ આપવામાં આવી હતી. એટલે કે NSS સ્કીમ હેઠળ લોકોને હવે વ્યાજ નહીં મળે.
પૈસા ઉપાડવાની સૂચના
સરકાર દ્વારા જારી કરવામાં આવેલી માર્ગદર્શિકા અનુસાર, 37 વર્ષથી વધુ સમય પહેલા નેશનલ સેવિંગ્સ સ્કીમ (NSS) માં રોકાણ કરનારા થાપણદારોએ તેમના નાણાકીય ભવિષ્ય અને ભાવિ પેઢીઓને સુરક્ષિત કરવાના હેતુથી તેમની સંપૂર્ણ રકમ 30 સપ્ટેમ્બર, 2024 સુધીમાં પાછી ખેંચી લેવી પડશે. તેને દૂર કરવાની સલાહ આપવામાં આવી છે. કારણ કે તેમના જમા ભંડોળ પર વ્યાજની ચુકવણી બંધ થઈ જશે. ગ્રાહકોને KYC માહિતી અપડેટ કરવા માટે પણ કહેવામાં આવ્યું છે.
NSS યોજના NSC થી અલગ છે
રોકાણકારોએ નાની બચત યોજના નેશનલ સેવિંગ્સ સર્ટિફિકેટ (NSC) સાથે મૂંઝવણમાં ન આવવું જોઈએ. નેશનલ સેવિંગ્સ સ્કીમ (NSS) એક સંપૂર્ણપણે અલગ સ્કીમ છે, જે 1992માં નવા રોકાણો માટે બંધ કરવામાં આવી હતી, જેથી 1992 પછી આ સ્કીમ હેઠળ કોઈ રોકાણ કરી શકે નહીં. જો કે, સરકાર આ યોજના હેઠળ ચક્રવૃદ્ધિ વ્યાજ આપતી હતી અને હવે આ વ્યાજ પણ 1 ઓક્ટોબર, 2024થી બંધ કરી દેવામાં આવ્યું છે. માર્ચ 2003 થી સપ્ટેમ્બર 30, 2024 ના સમયગાળા માટે, NSS વ્યાજ દર વાર્ષિક 7.5% હતો. તમને જણાવી દઈએ કે NSCમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. આવી સ્થિતિમાં અહીં રોકાણ કરનારા લોકોએ ચિંતા કરવાની જરૂર નથી.
યોજના ક્યારે શરૂ થઈ?
રાષ્ટ્રીય બચત યોજના (NSS) 1987 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી અને તે 1992 સુધી ચાલી હતી, જ્યારે તે જ વર્ષે તે અસ્થાયી રૂપે ફરીથી ખોલવામાં આવી હતી. જો કે આખરે તે 2002માં બંધ થઈ ગયું હતું. તેના બંધ હોવા છતાં, સરકારે હાલની થાપણો પર વ્યાજ ચૂકવવાનું ચાલુ રાખ્યું. સ્કીમ દરમિયાન, ઘણા થાપણદારોએ તેમના રોકાણ પાછું ખેંચવાનું પસંદ કર્યું, તેમના ખાતા બંધ કર્યા અને તેમની કરપાત્ર આવકના ભાગ રૂપે રકમ જાહેર કરી. તે જ સમયે, કેટલાક રોકાણકારોએ તેમના ભંડોળને સક્રિય ખાતામાં રાખવાનું પસંદ કર્યું, જે આજે પણ સક્રિય છે.
એનએસએસ હેઠળ, થાપણદારોને વાર્ષિક ₹40,000 સુધીનું રોકાણ કરવાની તક હતી, જેમાં રોકાણ કરેલી રકમ આવકવેરા અધિનિયમ, 1961ની કલમ 80C હેઠળ કર કપાત માટે પાત્ર હતી. ચાર વર્ષના લોક-ઇન સમયગાળા પછી, થાપણદારોને તેમની મૂળ થાપણની રકમ અને કમાયેલ વ્યાજ બંને ઉપાડવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. અગાઉ, આ યોજના હેઠળ 11 ટકા વ્યાજ મળતું હતું, જે પછીથી વાર્ષિક 7.5 ટકા થઈ ગયું.
ઓક્ટોબર 2024 પહેલાના હિસાબ
જો તમે 1 ઓક્ટોબર, 2024 પહેલા તમારા NSS ખાતામાં યોગદાન આપ્યું હોય, તો તમને સપ્ટેમ્બર 2024ના અંત સુધી વાર્ષિક 7.5%ના દરે વ્યાજ મળશે.
ઓક્ટોબર 2024 પછીના હિસાબ
1 ઓક્ટોબર, 2024 પછી ખોલવામાં આવેલી કોઈપણ નવી થાપણો અથવા ખાતાઓ પર કોઈ વ્યાજ આપવામાં આવશે નહીં. આ માહિતી તમારા નિર્ણયને પ્રભાવિત કરી શકે છે કે તમારે NSSમાં રોકાણ કરવાનું ચાલુ રાખવું જોઈએ કે પછી અન્ય બચત અને રોકાણ વિકલ્પોની શોધખોળ કરવી જોઈએ.
કર નિયમો
સત્તાવાર નિયમો મુજબ, NSSમાંથી ઉપાડવામાં આવેલ ભંડોળ જે વર્ષમાં ઉપાડવામાં આવે છે તે વર્ષમાં કરને પાત્ર છે. જો કે, જો થાપણદાર ભંડોળ પાછું ખેંચવા માંગતા ન હોય, તો કમાયેલ વ્યાજ જ્યાં સુધી ખાતામાં રહેશે ત્યાં સુધી તે કરમુક્ત રહેશે. જો થાપણદાર મૃત્યુ પામે છે અને તેના વારસદારો ભંડોળ ઉપાડી લે છે, તો સમગ્ર રકમ કરમુક્ત ગણવામાં આવશે.