મોટી સંખ્યામાં લોકો નાની બચત યોજનાઓમાં નાણાંનું રોકાણ કરે છે. સરકાર દર ત્રણ મહિને આ બચત યોજનાઓના વ્યાજ દરોની સમીક્ષા કરે છે.
તેમાં સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના, મહિલા સન્માન બચત પ્રમાણપત્ર, વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજના, પબ્લિક પ્રોવિડન્ટ ફંડ (PPF), કિસાન વિકાસ પત્ર (KVP), રાષ્ટ્રીય બચત પ્રમાણપત્ર અને પોસ્ટ ઓફિસ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ જેવી યોજનાઓનો સમાવેશ થાય છે.
સરકારે ડિસેમ્બર ક્વાર્ટર માટે નાની બચત યોજનાઓના વ્યાજ દરોમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. એટલે કે તેમને સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટર જેટલું જ વ્યાજ મળશે.
વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજના
વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજના અથવા SCSS એ એક સરકારી યોજના છે જે વરિષ્ઠ નાગરિકો અને નિવૃત્ત કર્મચારીઓને નિયમિત આવક પૂરી પાડે છે.
SCSS ખાતું ઓછામાં ઓછી રૂ. 1000ની ડિપોઝીટ સાથે ખોલી શકાય છે. તેની મહત્તમ મર્યાદા 30 લાખ રૂપિયા છે. આ યોજના ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર, 2024 માટે વાર્ષિક 8.2% વ્યાજ ઓફર કરે છે.
2. પોસ્ટ ઓફિસ સમય જમા
પાંચ વર્ષની પોસ્ટ ઑફિસ ટાઈમ ડિપોઝિટ હેઠળનું રોકાણ આવકવેરા અધિનિયમ, 1961ની કલમ 80C હેઠળ કપાત માટે પાત્ર છે. ટાઈમ ડિપોઝીટ માટે ન્યૂનતમ રોકાણ રૂ. 1,000 છે. તમને 2024 ના ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર ક્વાર્ટર માટે 5-વર્ષની ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ પર 7.5% નો વ્યાજ દર મળે છે.
3. રાષ્ટ્રીય બચત પ્રમાણપત્ર
નેશનલ સેવિંગ્સ સર્ટિફિકેટ (NSC) એ સરકાર દ્વારા સમર્થિત બચત યોજના છે જે ખાતરીપૂર્વકનું વળતર અને કર લાભો આપે છે. આ યોજના હેઠળની થાપણો આવકવેરા કાયદાની કલમ 80C હેઠળ કપાત માટે પાત્ર છે.
ડિપોઝિટની તારીખથી પાંચ વર્ષ પૂર્ણ થવા પર ડિપોઝિટની રકમ પાકે છે. નેશનલ સેવિંગ્સ સર્ટિફિકેટ ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર, 2024ના ત્રિમાસિક ગાળા માટે 7.7% વ્યાજ આપે છે. ઈન્ડિયા પોસ્ટની વેબસાઈટ અનુસાર, નેશનલ સેવિંગ્સ સર્ટિફિકેટ પર વ્યાજ દર વાર્ષિક ધોરણે ગણવામાં આવે છે. પરંતુ, પાકતી મુદતે ચુકવણી કરવામાં આવે છે.
4. કિસાન વિકાસ પત્ર (KVP)
કિસાન વિકાસ પત્ર (KVP) એ ઓછા જોખમનું રોકાણ છે જે બાંયધરીકૃત વળતર અને નિશ્ચિત વ્યાજ દર આપે છે. રોકાણ કરેલી રકમ 115 મહિનામાં (9 વર્ષ અને 7 મહિના) બમણી થાય છે. KVP ઓક્ટોબર-ડિસેમ્બર ક્વાર્ટર માટે વાર્ષિક 7.5% વ્યાજ દર ઓફર કરે છે. વ્યાજ દર વાર્ષિક ધોરણે ગણવામાં આવે છે.
5. મહિલા સન્માન બચત પ્રમાણપત્ર
મહિલા સન્માન બચત પ્રમાણપત્ર (MSSC) એ સરકાર સમર્થિત યોજના છે જે મહિલાઓ અને છોકરીઓને રૂ. 2,00,000 સુધીનું રોકાણ કરવા સક્ષમ બનાવે છે. આ યોજના હેઠળ માર્ચ 2025 સુધી રોકાણ કરી શકાય છે.
ઈન્ડિયા પોસ્ટની વેબસાઈટ અનુસાર, 'ખાતા ખોલવાની તારીખથી બે વર્ષ પછી થાપણદારને બાકી રકમ આપવામાં આવશે. આ સ્કીમ વાર્ષિક 7.5% વ્યાજ દર ઓફર કરે છે. વ્યાજની ગણતરી ત્રિમાસિક ધોરણે કરવામાં આવે છે.