RBI: રિઝર્વ બેંકની મોનેટરી પોલિસી કમિટીની મહત્વની બેઠક ચાલી રહી છે. આ ત્રણ દિવસીય બેઠક શુક્રવાર 8 ડિસેમ્બરના રોજ સમાપ્ત થશે અને તે પછી રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ વ્યાજ દરો પર લેવાયેલા નિર્ણયો વિશે માહિતી આપશે. રિઝર્વ બેંકની આ બેઠક બજાર વિશ્લેષકો અને નિષ્ણાતો તેમજ સામાન્ય લોકો પર નજર રાખી રહી છે.
રિઝર્વ બેંકના આ MPC વિશે લગભગ દરેકનો અભિપ્રાય છે કે રેપો રેટની બાબતમાં કોઈ ફેરફાર થવાનો નથી. રિઝર્વ બેંકે મહિનાઓથી રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. રિઝર્વ બેંકે છેલ્લે ફેબ્રુઆરી 2023માં મુખ્ય નીતિ દર એટલે કે રેપો રેટમાં ફેરફાર કર્યો હતો. ત્યારબાદ રિઝર્વ બેંકે રેપો રેટ વધારીને 6.50 ટકા કર્યો હતો.
અચાનક શું થયું કે બેંકો આપી રહી છે લોકોને ધડાધડ નોકરી... સૌથી વધુ નોકરી આપવાનો રેકોર્ડ તોડી નાખ્યો
ફેબ્રુઆરીથી કોઈ ફેરફાર થયો નથી
રિઝર્વ બેંકની મોનેટરી પોલિસી કમિટી દર બે મહિને વ્યાજ દરોની સમીક્ષા કરે છે. ફેબ્રુઆરી 2023માં મળેલી બેઠક છેલ્લા નાણાકીય વર્ષની છેલ્લી MPC બેઠક હતી. તે પછી ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં એપ્રિલ, જૂન, ઓગસ્ટ અને ઓક્ટોબરમાં MPC બેઠકો યોજવામાં આવી છે. છેલ્લી ચાર બેઠકોમાં રેપો રેટ યથાવત રાખવામાં આવ્યો છે. હાલમાં મળી રહેલા સંકેતો દર્શાવે છે કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં રિઝર્વ બેંકના વલણમાં ભાગ્યે જ કોઈ ફેરફાર થયો છે. આનો અર્થ એ થયો કે રેપો રેટ માત્ર ડિસેમ્બરની ચાલુ બેઠકમાં જ નહીં. પરંતુ ફેબ્રુઆરી 2024માં યોજાનારી આ નાણાકીય વર્ષની છેલ્લી બેઠકમાં પણ સ્થિર રહેવાનો છે.
સસ્તામાં પણ સસ્તો ગેસ સિલિન્ડર મેળવવાનો મોકો, આ રીતે ઘરે બેઠા સીધા આટલા રૂપિયાનો ફાયદો
આ રીતે રેપો રેટમાં અચાનક વધારો થયો
રિઝર્વ બેંક ફુગાવાને કાબૂમાં રાખવા માટે રેપો રેટમાં વધારો કરે છે. મોંઘવારી અંકુશની બહાર ગયા બાદ સેન્ટ્રલ બેંકે મે 2022માં MPCની ઈમરજન્સી મીટિંગ બોલાવી હતી અને લાંબા સમય બાદ રેપો રેટમાં વધારો કર્યો હતો. ત્યારપછી સતત બેઠકોમાં રેપો રેટ વધતો રહ્યો. મે 2022થી ફેબ્રુઆરી 2023 સુધીની 6 બેઠકોમાં રેપો રેટમાં 2.50 ટકાનો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. રેપો રેટ વધવાથી બેંક લોન પણ મોંઘી થઈ ગઈ છે. બીજી તરફ, લોકોને FD પર પણ વધુ વ્યાજ મળવા લાગ્યું.
હવે માત્ર ઘટાડાને અવકાશ બચ્યો છે
રેપો રેટના મોરચે છેલ્લી ઘણી બેઠકોથી એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવી રહી હતી કે હવે રેપો રેટ ઘટાડવાનો યુગ એટલે કે સસ્તા વ્યાજની શરૂઆત થઈ શકે છે. જો કે દર વખતે ફુગાવાએ આ અપેક્ષાઓને ફગાવી દીધી. જો કે, એક વાત સંપૂર્ણપણે સ્પષ્ટ થઈ ગઈ છે કે હવે રેપો રેટ તેના સર્વોચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયો છે અને હવે તેમાં માત્ર ડાઉનસાઈડ ફેરફાર જ શક્ય છે. તેનો અર્થ એ કે હવે જ્યારે પણ થશે ત્યારે માત્ર રેપો રેટમાં ઘટાડો કરવાનો અવકાશ છે.
પોસ્ટ ઓફિસની આ બે સ્કીમમાં રોકાણ કરીને મહિલાઓ બની ગઈ કરોડપતિ, મળશે ધાર્યા બહારનું વળતર!
FD પર વ્યાજ ઘટવા લાગ્યું
રેપો રેટ ઘટાડવાની કુદરતી અસર એ છે કે વ્યાજ દરો ઘટવા લાગે છે. આ સાથે લોકોને ઓછા વ્યાજ દરે કાર ખરીદવા માટે હોમ લોનથી લઈને ઘર ખરીદવા માટે કાર લોન સુધી બધું જ મળે છે. બીજી તરફ ગેરલાભ એ છે કે FD પર વ્યાજ ઘટવા લાગે છે. રિઝર્વ બેંકે હજુ સુધી રેપો રેટ ઘટાડવાનું શરૂ કર્યું નથી, પરંતુ લગભગ તમામ બેંકોએ FD પર વ્યાજ ઘટાડવાનું શરૂ કરી દીધું છે. ઓક્ટોબરમાં યસ બેંક, એચડીએફસી બેંક, એક્સિસ બેંક, બેંક ઓફ બરોડા વગેરેએ આ ક્રમ શરૂ કર્યો હતો. તે પછી ઘણી બેંકોએ FD પર વ્યાજ ઘટાડી દીધું છે.
બચત ખાતા પર આટલું જ વ્યાજ
FD પર ઘટતા વ્યાજ વચ્ચે સેવિંગ્સ એકાઉન્ટ પર વ્યાજને લઈને લોકોના મનમાં સવાલો ઉભા થઈ રહ્યા છે. સ્વાભાવિક પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે શું FDની જેમ બેંકો પણ બચત ખાતા પર વ્યાજ ઘટાડવાનું શરૂ કરશે, જે પહેલેથી જ ખૂબ જ ઓછું છે? પસંદગીની બેંકોને છોડીને, બચત ખાતા પર 4 ટકાથી ઓછું વ્યાજ નવું ધોરણ બની ગયું છે. મોટી બેંકો અનાદિ કાળથી લોકોને માત્ર 2.70 થી 3 ટકા વ્યાજ આપી રહી છે.
બેંક ઓફ બરોડાએ લાખો ગ્રાહકોને કર્યા એલર્ટ! 50 હજારની લાલચ એવી ભારે પડશે કે આખું ખાતું ખાલી થઈ જશે
આ બાબતથી રિઝર્વ બેંકની ચિંતા વધી ગઈ છે
જો આપણે બેંકોના બચત ખાતા પર ઉપલબ્ધ વ્યાજ દર પર નજર કરીએ તો તે રેપો રેટના અડધા કરતા પણ ઓછો છે. આના કારણે સૌથી વધુ નુકસાન ઓછી આવક ધરાવતા લોકોને થાય છે જેઓ નાની રકમની બચત કરી શકે છે અને બચત ખાતામાં પૈસા રાખી શકે છે. તેનાથી રિઝર્વ બેંકની ચિંતા પણ વધી ગઈ છે. સેન્ટ્રલ બેંક પહેલાથી જ કોમર્શિયલ બેંકોને ચેતવણી આપી ચૂકી છે કે તેઓએ બચત ખાતા પર ખૂબ ઓછા વ્યાજ પર વિચાર કરવો જોઈએ. આવી સ્થિતિમાં, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આ MPCમાં બચત ખાતા પરના વ્યાજને લઈને કેટલાક નક્કર નિર્ણય લેવામાં આવી શકે છે.
